به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، در تازه‌ترین دستورالعمل صادر شده درباره وضعیت فرزندان دومدرکی، جزئیات نحوه الزام به انجام آزمایش دی‌ان‌ای بر اساس داشتن یا نداشتن برگه سرشماری و گواهی ولادت مشخص گردید. این دستورالعمل شامل فرزندان از بدو تولد تا سن ۱۸ سالگی است و برای افراد بالای ۱۸ سال هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است. هدف از این اقدام، تسریع در روند تعیین هویت و تثبیت تابعیت این گروه است.
براساس این ابلاغیه رسمی، چنانچه فرزندی دارای برگه سرشماری و گواهی ولادت باشد، ثبت‌نام او بدون نیاز به آزمایش دی‌ان‌ای انجام می‌شود. طبق گزارش اداره ثبت احوال، این روند برای بیش از ۶۵ درصد متقاضیان دومدرکی که هر دو مدرک معتبر را دارند، تسهیل شده است. این اقدام در راستای حفظ حقوق کودکان و جلوگیری از اطاله دادرسی صورت گرفته است.
در حالت دوم، اگر فرزندی دارای برگه سرشماری ولی فاقد گواهی ولادت باشد، انجام آزمایش دی‌ان‌ای برای تأیید هویت و پیوند نسبی الزامی است. به گفته منابع رسمی، در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۲ هزار کودک دومدرکی در این گروه شناسایی شده‌اند. این تصمیم بر مبنای مصوبات کمیسیون ساماندهی اتباع خارجی اتخاذ شده است تا از بروز خطای ثبتی جلوگیری گردد.
حالت سوم شامل کودکانی است که فاقد برگه سرشماری ولی دارای گواهی ولادت هستند. طبق این دستورالعمل، این گروه نیز باید آزمایش دی‌ان‌ای بدهند. آمار رسمی وزارت کشور نشان می‌دهد که حدود ۸ درصد از فرزندان دومدرکی در این وضعیت قرار دارند. نهادهای حمایتی همچون کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل نیز در برخی موارد برای تأمین هزینه این آزمایش‌ها همکاری می‌کنند.
دستورالعمل تصریح کرده است که در صورت فقدان هر دو مدرک، یعنی هم برگه سرشماری و هم گواهی ولادت، فرزندان موظف به انجام آزمایش دی‌ان‌ای خواهند بود. بر اساس گزارش سازمان ثبت احوال، این وضعیت بیشترین درصد نیاز به آزمایش را به خود اختصاص داده و تخمین زده می‌شود که ۲۵ درصد فرزندان دومدرکی در این طبقه‌بندی قرار دارند. این امر اهمیت به‌کارگیری روش‌های علمی برای احراز هویت را دوچندان کرده است.
بر اساس اعلام مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی، آزمایش‌های دی‌ان‌ای باید در مراکز معتبر مورد تایید وزارت بهداشت انجام گیرد. طبق مصوبه ابلاغی، هزینه انجام این آزمایش‌ها در موارد خاص می‌تواند توسط نهادهای حمایتی تقسیط یا حتی پوشش داده شود. در سال گذشته، حدود ۲ هزار خانواده دومدرکی با حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) از تخفیف‌های ویژه برای انجام این آزمایش‌ها بهره‌مند شدند.
لازم به ذکر است که طبق تأکید مقامات، هنوز برای فرزندان بالای ۱۸ سال دومدرکی هیچ دستورالعمل قطعی درباره لزوم یا عدم لزوم آزمایش دی‌ان‌ای صادر نشده است. به گزارش تسنیم، وزارت کشور اعلام کرده است که تدوین ضوابط مربوط به افراد بالای ۱۸ سال در حال بررسی کارشناسی است و به‌زودی طی بخشنامه‌ای جداگانه ابلاغ خواهد شد. این بلاتکلیفی در حال حاضر مشکلاتی برای برخی متقاضیان ایجاد کرده است.
همچنین مقرر شده است که نتایج آزمایش‌های دی‌ان‌ای در اسرع وقت به مراجع ثبتی ارسال شود. طبق اعلام رسمی، میانگین زمان بررسی و پاسخ‌دهی این آزمایش‌ها بین ۱۵ تا ۳۰ روز خواهد بود. به گفته مسئولان سازمان ثبت احوال، این تسریع در پاسخ‌دهی باعث شده است که روند اعطای شناسنامه برای فرزندان دومدرکی نسبت به سال‌های گذشته تا ۴۰ درصد سریع‌تر شود.
از دیگر نکات قابل توجه این است که در صورت مثبت بودن نتیجه دی‌ان‌ای، ثبت هویت فرزند و صدور شناسنامه در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌گیرد. به استناد گزارش خبرگزاری مهر، تاکنون بیش از ۷ هزار کودک دومدرکی از این مسیر موفق به دریافت شناسنامه ایرانی شده‌اند. این آمار نشان‌دهنده اثربخشی روندهای جدید اتخاذ شده توسط مراجع ذی‌ربط است.
در نهایت، مسئولان ذی‌ربط از خانواده‌های دومدرکی خواسته‌اند که برای تکمیل فرایندهای ثبت هویت و بهره‌مندی از حقوق شهروندی، هر چه سریع‌تر نسبت به ارائه مدارک یا انجام آزمایش‌های مورد نیاز اقدام کنند. طبق تأکید مرکز امور اتباع، هدف نهایی این اصلاحات، حمایت از حقوق فرزندان و ایجاد فرصت‌های برابر برای آنها در جامعه ایرانی است.
انتهای پیام
