به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، در اوج تنشهای مرزی میان هند و پاکستان، «محمد خالد جمالی»، سفیر پاکستان در روسیه در مصاحبهای با شبکه راشا تودی، هشدار داد که اسلامآباد در صورت تهدید شدن توسط دهلی، ممکن است از توان هستهای خود استفاده کند. این اظهارات در حالی بیان شده که پیشتر، مقامات پاکستان از پیگیری دیپلماتیک و ارائه گزارش حوادث اخیر کشمیر به سازمان ملل متحد خبر داده بودند.
بر اساس گزارش راشا تودی، خالد جمالی در اظهارات خود مدعی شد اسناد اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان میدهد هند در حال برنامهریزی برای انجام حملاتی به مناطقی از پاکستان است. وی افزود: «ما نمیخواهیم وارد بحث برتری عددی تسلیحات هستهای شویم، اما در صورتی که امنیت ملی ما به خطر بیفتد، از تمام ظرفیتهای خود استفاده خواهیم کرد؛ چه متعارف، چه غیرمتعارف.»
این نخستینبار نیست که مقامهای پاکستانی از دکترین «اول استفاده» در برابر هند سخن میگویند. بر اساس برآوردهای موسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI)، پاکستان حدود ۱۷۰ کلاهک هستهای در اختیار دارد. در مقابل، هند نیز طبق آمار همین موسسه دارای ۱۶۴ کلاهک هستهای است، اما استراتژی دفاعی دهلی استفاده دوم و پاسخمحور را دنبال میکند.
در همین حال، وزارت خارجه پاکستان اعلام کرده که وقایع اخیر کشمیر، به ویژه حمله در منطقه پهلگام که منجر به کشتهشدن تعدادی از نیروهای شبهنظامی شد، باید از سوی نهادهای بینالمللی بررسی شود. «ممتاز زهرا بلوچ»، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان گفته است: «ما خواستار تحقیقات بیطرفانه و برخورد حقوقی با اقدامات هند در کشمیر هستیم.»
تنش فعلی از آنجا آغاز شد که به دنبال یک عملیات مسلحانه در منطقه پهلگام ایالت جامو و کشمیر، ارتش هند ادعا کرد مهاجمان از خاک پاکستان عبور کردهاند. این ادعا با واکنش شدید دولت اسلامآباد مواجه شد. پاکستان تأکید کرد که ارتباطی با این حمله ندارد و هرگونه عملیات را محکوم میکند. رسانههای هندی نیز این رویداد را به گروههای افراطی وابسته به پاکستان نسبت دادهاند.
در کنار فضای امنیتی، تحلیلگران روابط بینالملل به تناقض رفتاری اسلامآباد اشاره کردهاند. از یکسو تهدید صریح به استفاده از سلاح هستهای و از سوی دیگر درخواست برای میانجیگری و رجوع به نهادهای حقوق بینالملل، نشانگر نبود انسجام در راهبرد منطقهای پاکستان است. به گفته «کریستین فیرف»، کارشناس امور جنوب آسیا در دانشگاه جرجتاون، این رفتار دوگانه میتواند وجهه بینالمللی اسلامآباد را تضعیف کند.
بر پایه گزارش پایگاه «الجزیره»، هماکنون دهلینو با دقت تحولات اخیر را زیر نظر دارد و هیچ واکنش تندی به تهدیدات هستهای نشان نداده است. با این حال، ارتش هند در حالت آمادهباش کامل قرار دارد و تجهیزات پدافندی در مرزهای شمالی و غربی تقویت شدهاند. منابع امنیتی هندی اعلام کردهاند که هرگونه تحرک تهدیدآمیز را با پاسخ متقابل روبهرو خواهند کرد.
در سطح بینالمللی، سازمان ملل و اتحادیه اروپا نسبت به افزایش تنشها در منطقه هشدار دادهاند. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در نشست خبری اخیر، خواستار «خویشتنداری حداکثری» از سوی هر دو کشور شد. در همین حال، ایالات متحده نیز از دو طرف خواسته است از هرگونه اقدام تحریکآمیز پرهیز کرده و مسائل را از طریق گفتگو حلوفصل کنند.
افکار عمومی پاکستان نیز نسبت به تهدیدات مطرحشده موضعی دوگانه دارد. برخی رسانههای نزدیک به ارتش از سخنان خالد جمالی حمایت کردهاند، اما فعالان مدنی و نهادهای ضدجنگ نسبت به پیامدهای هرگونه درگیری اتمی در منطقه هشدار دادهاند. به گزارش «دان نیوز»، تظاهراتی در کراچی با شعار «صلح در جنوب آسیا» برگزار شد که شرکتکنندگان خواستار خویشتنداری مسئولان و بازگشت به مسیر گفتگو شدند.
کارشناسان میگویند تداوم این روند میتواند دوباره شبهقاره را به یکی از پرتنشترین مناطق جهان تبدیل کند. تجربه جنگهای ۱۹۶۵، ۱۹۷۱ و کارگیل در سال ۱۹۹۹ نشان داده است که کوچکترین اشتباه محاسباتی میتواند تبعاتی فاجعهبار به همراه داشته باشد. از اینرو، مداخله فوری دیپلماتیک از سوی قدرتهای جهانی ضروری به نظر میرسد.
انتهای پیام