به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، بحران آب در کابل امروز یکی از حادترین تهدیدات منطقه‌ای است. سازمانی مانند «مرسی کورپس» با تحقیق میدانی و جمع‌آوری داده‌های محلی اعلام کرده است که در دهه گذشته سطح آب‌های زیرزمینی در کابل تا ۳۰ متر کاهش یافته است . این کاهش به‌صورت مستقیم ناشی از افزایش جمعیت شهری، رشد بی‌رویه حفاری چاه‌ها و تغییرات اقلیمی است. هم‌اکنون حدود نیمی از چاه‌های عمیق شهر خشک شده‌اند و استخراج آب سالانه ۴۴ میلیون متر مکعب بیشتر از میزان طبیعی شارژ بارش‌ها است، امری که در صورت ادامه روند میتواند کابل را تا سال ۲۰۳۰ بدون آب کند .
اخبار کمتر آن‌چنان منعکس شده است که بحران فقط به کمبود ختم نمی‌شود؛ بلکه آب موجود تا ۸۰ درصد آلوده به فاضلاب، نمک و آرسنیک است . این آلودگی سلامت عمومی را تهدید می‌کند، به‌گونه‌ای که خانواده‌هایی پس از صرف ۳۰ درصد درآمد برای خرید آب، حتی توان پرداخت باقی خدمات درمانی را ندارند . افزون بر این، بر اساس گزارش «عصر نو»، دست‌کم دو سوم خانوارها بدهکار آب هستند که نشان از بحران گسترده تأمین مالی زندگی دارد .
شاهدان عینی در کابل از افزایش قیمت سرسام‌آور آب خبر می‌دهند؛ یک معلم در خایرخانه می‌گوید پر کردن ۱۰ روز قوطی‌های آب از تانکرها، هزینه‌ای دو برابر یعنی از ۵۰۰ به ۱۰۰۰ افغانی رسیده است . برخی شرکت‌های خصوصی با بهره‌برداری از بحران، چاه‌های غیرمجاز می‌زنند و آب عمومی را گران‌فروشی می‌کنند، بدون اینکه نظارت کافی وجود داشته باشد.
جمعیت کابل در دو دهۀ گذشته از کمتر از یک میلیون به حدود هفت میلیون رسیده است؛ این جهش جمعیتی بدون افزایش زیرساخت‌ها، فشار شدیدی بر منابع آب آورده است. نبودِ مدیریت متمرکز و فقدان برنامه‌ریزی مؤثر، بحران را تشدید کرده است . سازمان ملل اعلام کرده تنها ۸.۴ میلیون دلار از ۲۶۴ میلیون دلار مورد نیاز برای پروژه‌های تأمین آب و فاضلاب تامین شده، ضمن آنکه ۳ میلیارد دلار کمک مرتبط از زمان بازگشت طالبان مسدود مانده است .
یک راهکار پیشنهادی، پروژه لوله‌کشی از رودخانه پنجشیر به کابل است که میتواند آب شرب دو میلیون نفر را تأمین کند، اما با هزینه‌ای حدود ۱۷۰ میلیون دلار و نیاز به تأمین سرمایه‌گذاری فوری، هنوز در مرحله مطالعات است . نخبه‌های محلی مانند دانشمند منابع آب، دکتر نجیب‌الله صدیق، هشدار می‌دهند که زمان زیادی نداریم و بدون تصمیم‌گیری فوری، بحران غیرقابل بازگشت خواهد شد.
وضعیت بدون آب به‌ویژه بر اقتصاد خانگی اثر گذاشته؛ کشاورزان در باغچه‌ها و زمین‌های کوچک شهری قادر به تأمین آب شرب یا آبیاری نیستند و کودکان در مدارس از بیماری‌های آبی رنج می‌برند. این بحران نه تنها سلامت و زندگی روزمره را تهدید می‌کند، بلکه مهاجرت داخلی را تشدید و هزینه‌سازی برای دولت را افزایش می‌دهد.
در مواجهه با این وضعیت، سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها در کابل خواستار توجه سیاسی و سرمایه‌گذاری خارجی در زیرساخت آب شده‌اند. مرسی کورپس تأکید دارد که باید تحقیقات دقیق صورت گیرد، شفافیت داده‌ها افزایش یابد و صدای کابل در سطح بین‌المللی شنیده شود؛ چراکه بدون همکاری، «نابودی منبع آبی به‌معنای از دست رفتن مردم و شهر» خواهد بود .
بحران آب امروز کابل نه بحران فردای دور است؛ بلکه بحران لحظه‌ای است. اگر به‌گونه‌ای حساب‌شده مداخله نشود، تا کمتر از پنج سال آینده نخستین شهر مدرن بدون آب خواهد بود؛ وضعیتی که پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و امنیتی آن حتی فراتر از مرزهای افغانستان به‌چشم خواهد آمد.
انتهای پیام
