به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، گروهی از سرمایه‌گذاران روسیه در دیدار با معاون والی بلخ از آمادگی خود برای احداث یک پالایشگاه نفت به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار در این ولایت خبر دادند. این دیدار در شهر مزارشریف و با حضور نمایندگان شرکت توسعه‌ای آنتیکو افغان برگزار شد. بنا بر اظهارات مقامات محلی، این پروژه یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی در افغانستان در دوران حکومت فعلی به شمار می‌رود.
بر اساس گزارش خبرگزاری «صدای افغان»، این پالایشگاه قرار است با ظرفیت پالایش روزانه ۲۰ هزار بشکه نفت خام ساخته شود و برای بیش از ۱۰۰۰ نفر به‌صورت مستقیم اشتغال‌زایی داشته باشد. سرمایه‌گذاران روس اعلام کرده‌اند در صورت فراهم بودن بسترهای قانونی و امنیتی، عملیات ساخت در نیمه دوم سال جاری میلادی آغاز خواهد شد.
ولایت بلخ به دلیل موقعیت راهبردی و هم‌جواری با کشورهای آسیای مرکزی، از جمله ازبکستان و ترکمنستان، یکی از نقاط کلیدی برای سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در حوزه انرژی محسوب می‌شود. در سال‌های گذشته نیز پروژه‌هایی در حوزه برق‌رسانی، خطوط انتقال نفت و گاز و زیرساخت‌های صنعتی در این منطقه به اجرا درآمده است.
شرکت آنتیکو افغان که مجری محلی این پروژه است، پیش از این در حوزه‌های استخراج معادن، توسعه پروژه‌های سوخت فسیلی و احداث واحدهای صنعتی فعال بوده و با سرمایه‌گذاران خارجی در پروژه‌های مشترک در شمال افغانستان همکاری کرده است. مدیرعامل این شرکت در گفت‌وگویی با «طلوع‌نیوز» تأکید کرده است که «همکاری با شرکای روسی می‌تواند زمینه‌ساز رشد پایدار صنعتی در افغانستان شود.»
بر اساس آمار منتشرشده توسط وزارت اقتصاد افغانستان، میزان سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۴۰۲ خورشیدی با رشد ۲۳ درصدی نسبت به سال پیش از آن، به ۸۰۰ میلیون دلار رسیده است که بخش عمده‌ای از آن مربوط به حوزه انرژی و صنایع فرآوری بوده است. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که پروژه‌هایی همچون پالایشگاه بلخ می‌توانند سهم قابل توجهی در بهبود تراز انرژی داخلی کشور داشته باشند.
روسیه طی دو سال گذشته تلاش کرده است روابط اقتصادی خود با افغانستان را به‌ویژه در حوزه مواد غذایی، سوخت و زیرساخت‌های انرژی گسترش دهد. در سال ۲۰۲۳، صادرات نفت و گاز روسیه به افغانستان بیش از ۲ برابر افزایش یافت و به بیش از ۲.۵ میلیون تن رسید. همچنین چند قرارداد بلندمدت برای انتقال گندم، نفت، و کود شیمیایی میان دو کشور به امضا رسیده است.
عبدالمجید فایز، معاون والی بلخ، در دیدار با سرمایه‌گذاران روس گفت: «بلخ آماده میزبانی از طرح‌های راهبردی اقتصادی است و ما تلاش داریم با حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی، مسیر رشد و توسعه پایدار را هموار کنیم.» وی افزود که «تضمین امنیت پروژه‌ها، ایجاد زیرساخت‌های لازم و تسهیل مجوزهای قانونی در دستور کار استانداری است.»
از منظر کارشناسان منطقه‌ای، گسترش حضور اقتصادی روسیه در شمال افغانستان می‌تواند بخشی از سیاست کلان مسکو برای تأمین نفوذ در آسیای مرکزی و مقابله با خلأهای ژئوپلیتیک ناشی از خروج آمریکا از منطقه باشد. ولادیمیر ساژین، تحلیل‌گر ارشد موسسه مطالعات اوراسیایی روسیه، در گفتگو با «راشا تودی» اظهار داشت: «افغانستان امروز فرصتی برای سرمایه‌گذاران روس است، هم در بخش انرژی و هم برای تثبیت امنیت منطقه‌ای.»
با اجرای این پروژه، افغانستان به‌ویژه در شمال کشور می‌تواند بخشی از وابستگی خود به واردات فرآورده‌های نفتی از کشورهای همسایه را کاهش دهد. در حال حاضر، بیش از ۷۵ درصد نیاز سوختی کشور از طریق واردات تأمین می‌شود که عمدتاً از ایران، ترکمنستان و ازبکستان صورت می‌گیرد. با بهره‌برداری از این پالایشگاه، هزینه‌های ارزی کاهش یافته و ظرفیت ذخیره‌سازی داخلی تقویت خواهد شد.
پروژه پالایشگاه بلخ اگر با موفقیت اجرا شود، می‌تواند به‌عنوان الگوی موفقی از سرمایه‌گذاری خارجی در افغانستان عمل کند و مسیر را برای مشارکت‌های گسترده‌تر با کشورهایی همچون چین، روسیه، ایران و قزاقستان هموار سازد. مقامات وزارت معادن و پترولیم افغانستان نیز اعلام کرده‌اند در حال مذاکره با چند شرکت خارجی برای پروژه‌های مشابه در ولایت‌های جوزجان، فاریاب و تخار هستند.
انتهای پیام
