به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، گذرگاه مرزی تورخم که از تاریخ ۲۱ فوریه ۲۰۲۵ بهدلیل درگیریهای مرزی میان نیروهای امنیتی افغانستان و پاکستان بسته شده بود، سرانجام پس از مذاکرات موفقیتآمیز میان نمایندگان دو کشور، در تاریخ ۱۹ مارس ۲۰۲۵ بازگشایی شد.
این گذرگاه که یکی از مهمترین مسیرهای تجاری و ترددی میان افغانستان و پاکستان محسوب میشود، بهمدت نزدیک به یک ماه بهدلیل اختلافات مرزی و درگیریهای ناشی از ساختوسازهای مرزی مسدود بود.
در جریان این درگیریها، هر دو طرف از خمپاره و راکت استفاده کردند که منجر به افزایش تنشها و بسته شدن گذرگاه شد.
بسته شدن گذرگاه تورخم تأثیرات منفی زیادی بر تجارت و اقتصاد هر دو کشور داشت. براساس گزارشها، حجم تجارت میان افغانستان و پاکستان در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱.۶ میلیارد دلار بوده است و بسته شدن این گذرگاه منجر به توقف کامیونهای حامل کالاهای اساسی و افزایش مشکلات اقتصادی در افغانستان شد.
افغانستان که با بحرانهای انسانی و گرسنگی مواجه است، بهشدت به واردات مواد غذایی و کالاهای اساسی از پاکستان وابسته است. بسته شدن گذرگاه تورخم منجر به کمبود مواد غذایی و افزایش قیمتها در بازارهای افغانستان شد.
مذاکرات برای بازگشایی این گذرگاه با میانجیگری ریشسفیدان قبایل و تجار دو کشور صورت گرفت. در این مذاکرات، طرفین توافق کردند که ساختوسازهای مرزی متوقف شده و هرگونه ساختوساز آینده با توافق دوجانبه صورت گیرد.
سید جواد حسین کاظمی، رئیس هیئت مذاکرهکننده پاکستان، اعلام کرد که طالبان با توقف ساختوسازهای غیرقانونی در مرز موافقت کرده است و هرگونه ساختوساز آینده با توافق دوجانبه صورت خواهد گرفت.
بازگشایی گذرگاه تورخم ابتدا برای تجارت و عبور کامیونهای باری صورت گرفت و قرار است تردد عابران پیاده نیز از روز جمعه آغاز شود.
این اقدام با استقبال گسترده تجار و بازرگانان هر دو کشور مواجه شد. زیاالحق سرحدی، مدیر اتاق مشترک بازرگانی و صنایع پاکستان و افغانستان، اظهار امیدواری کرد که با بازگشایی این گذرگاه، تجارت میان دو کشور به حالت عادی بازگردد و مشکلات اقتصادی کاهش یابد.
همچنین، غلام علی، یکی از بازرگانان پاکستانی، اظهار داشت که بسته شدن گذرگاه تورخم منجر به خسارات میلیون دلاری برای واردکنندگان و صادرکنندگان شد و برخی از کالاها نیز فاسد شدند. وی از تلاشهای ریشسفیدان قبایل برای بازگشایی این گذرگاه قدردانی کرد.
بازگشایی گذرگاه تورخم نقش مهمی در تأمین نیازهای اساسی مردم افغانستان دارد. با توجه به بحرانهای انسانی و گرسنگی در این کشور، واردات مواد غذایی و کالاهای اساسی از طریق این گذرگاه حیاتی است.
همچنین، این گذرگاه نقش مهمی در صادرات محصولات افغانستان به پاکستان و سایر کشورها دارد. با بازگشایی آن، انتظار میرود که صادرات محصولات کشاورزی و صنعتی افغانستان افزایش یابد و به بهبود اقتصاد این کشور کمک کند.
با این حال، برخی نگرانیها درباره تکرار تنشهای مرزی و بسته شدن مجدد گذرگاه تورخم وجود دارد. ضروری است که هر دو کشور با ایجاد مکانیزمهای مشترک، از بروز تنشهای مشابه جلوگیری کرده و به توسعه روابط تجاری و اقتصادی بپردازند.
در نهایت، بازگشایی گذرگاه تورخم نشاندهنده اهمیت همکاری و تفاهم میان افغانستان و پاکستان برای حل مسائل مرزی و توسعه روابط اقتصادی است. امید است که با ادامه این روند، شاهد بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم هر دو کشور باشیم.
بهطور کلی، بازگشایی گذرگاه تورخم پس از نزدیک به یک ماه تعطیلی، گامی مثبت در جهت بهبود روابط افغانستان و پاکستان و تسهیل تجارت و تردد میان دو کشور محسوب میشود. امید است که با ادامه همکاریها، مشکلات مرزی حل شده و روابط اقتصادی تقویت گردد.
در پایان، لازم به ذکر است که نظارت مستمر بر وضعیت مرزها و ایجاد سازوکارهای مشترک برای حل اختلافات، میتواند از بروز تنشهای مشابه در آینده جلوگیری کند و به توسعه پایدار منطقه کمک نماید.
انتهای پیام