به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، ارتش پاکستان در اقدامی کمسابقه از پهپاد برای پخش اعلامیههایی هشدارآمیز در منطقه میرعلی واقع در وزیرستان شمالی استفاده کرده است. در این اعلامیهها به صراحت آمده است که “هر فردی که پس از نماز عشاء در خیابانها مشاهده شود، بهعنوان تروریست در نظر گرفته میشود.” این هشدار که به زبان اردو و پشتو پخش شده، فضای رعب و نگرانی را در میان ساکنان منطقه ایجاد کرده است.
وزیرستان شمالی یکی از مناطق مرزی و ناآرام پاکستان به شمار میرود که طی دو دهه گذشته، صحنه عملیاتهای متعدد ارتش و گروههای مسلح بوده است. بر اساس گزارش مؤسسه صلح اسلامآباد، از سال ۲۰۰۳ تاکنون بیش از ۲۵۰۰ عملیات نظامی در این منطقه اجرا شده که بیش از ۱۱۰۰ غیرنظامی در آن جان باختهاند. ساکنان منطقه بارها نسبت به نقض حقوقشان توسط نیروهای امنیتی ابراز نگرانی کردهاند.
سازمان دیدهبان حقوق بشر در واکنش به اقدام اخیر ارتش پاکستان اعلام کرد: «برچسبزدن به شهروندان بهعنوان تروریست تنها بر اساس حضور در خیابان، نقض آشکار حقوق اولیه و ناقض اصل برائت است.» در گزارش سالانه این سازمان آمده بود که سیاستهای سختگیرانه در مناطق قبیلهنشین پاکستان، به جای کاهش ناامنی، موجب تقویت احساس بیعدالتی و افزایش جذب افراد به گروههای تندرو شده است.
فعالان مدنی در پاکستان نیز این اقدام را نشاندهنده بیاعتمادی عمیق میان حکومت و مردم دانستهاند. گل عالم محسود، از رهبران جنبش حمایت از پشتونها (PTM)، در توییتی نوشت: «چرا باید شهروندان بیدفاع با چنین تهدیدهایی روبهرو شوند؟ دولت به جای حل ریشهای مشکلات، از سرکوب و ترس استفاده میکند.» PTM یکی از منتقدان جدی سیاستهای امنیتی پاکستان در مناطق قبیلهای است و طی سالهای اخیر بارها اعضای آن بازداشت یا سرکوب شدهاند.
از نگاه امنیتی نیز کارشناسان هشدار دادهاند که اعمال چنین محدودیتهایی بدون پشتوانه قانونی، میتواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. در تحلیلی که توسط مرکز مطالعات استراتژیک لاهور منتشر شد، آمده است: «اعمال حکومت نظامی غیررسمی در برخی مناطق، اعتماد عمومی را کاهش داده و موجب انفجارهای اجتماعی میشود. ارتش باید از ابزارهای نرم برای مدیریت بحران استفاده کند.»
برخی گزارشهای میدانی نیز از اعتراضات پراکنده مردم میرعلی نسبت به این اعلامیهها حکایت دارد. به گفته شاهدان محلی، گروهی از جوانان در یکی از مساجد منطقه با سردادن شعارهایی علیه این اقدام، خواستار عقبنشینی ارتش از سیاستهای سختگیرانه شدند. یکی از معترضان در گفتوگو با روزنامه “داون” پاکستان گفت: «ما تروریست نیستیم، ما فقط انسانهایی هستیم که میخواهیم بعد از عشاء نان بخریم یا به خانه برگردیم.»
از سوی دیگر، وزارت کشور پاکستان تاکنون واکنشی رسمی به این اقدام ارتش نشان نداده است. با این حال برخی منابع رسانهای مدعی شدهاند که این اقدام با تأیید ضمنی دولت مرکزی انجام شده و هدف از آن مقابله با موج جدید حملات گروه تحریک طالبان پاکستان (TTP) در مناطق مرزی است. TTP در ماههای اخیر مسئولیت چندین انفجار در مناطق قبایلی را بر عهده گرفته است.
در گزارش تازه مؤسسه ACLED، تنها در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۲۰ مورد درگیری و انفجار در مناطق مرزی پاکستان ثبت شده که ۴۰ درصد آن در وزیرستان شمالی رخ داده است. این آمار، افزایش بیسابقه ناامنی در این منطقه را نشان میدهد. ارتش پاکستان که از سال ۲۰۱۴ با عملیات “ضرب عضب” تلاش در پاکسازی این مناطق داشت، اکنون با چالش بازگشت گروههای مسلح مواجه شده است.
در پایان، کارشناسان توصیه میکنند که بازنگری در راهبردهای امنیتی و احترام به حقوق شهروندان باید در دستور کار ارتش و دولت قرار گیرد. به گفته دکتر فاطمه یوسف، استاد جامعهشناسی دانشگاه پیشاور، «بدون اعتماد عمومی، هیچ سیاست امنیتی موفق نخواهد شد. حکومت باید از ابزار تهدید فاصله بگیرد و با مردم به گفتوگو بنشیند.» این هشدارها در حالی مطرح میشود که فضای اجتماعی پاکستان در مناطق قبیلهای بیش از هر زمان دیگر ملتهب شده است.
انتهای پیام