به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، مراسم یادبود شهید دکتر حسین امیرعبداللهیان، وزیر فقید امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته در محل وزارت امور خارجه برگزار شد و چهرههای بلندپایهای از داخل و خارج کشور در آن حضور یافتند. یکی از مهمترین چهرههای خارجی حاضر در این مراسم، فضلمحمد حقانی، سفیر دولت طالبان در تهران بود؛ حضوری که بازتاب وسیعی در رسانههای منطقهای و بینالمللی داشت.
در این مراسم که با حضور وزیران سابق، دیپلماتهای ارشد، نمایندگان مجلس و فعالان حوزه سیاست خارجی برگزار شد، از خدمات برجسته شهید امیرعبداللهیان در گسترش دیپلماسی مقاومت و پیگیری سیاستهای منطقهگرایانه جمهوری اسلامی ایران تجلیل شد. محمدجواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه، در سخنانی گفت: «امیرعبداللهیان در خط مقدم مقابله با نفاق منطقهای و ایجاد پیوند میان محور مقاومت با کشورهای منطقه بود.»
سفیر طالبان در تهران، در حاشیه این مراسم، در گفتوگویی کوتاه با خبرنگاران اظهار داشت: «ما ضمن ابراز همدردی با ملت و دولت ایران، از نقش دیپلماتیک شهید امیرعبداللهیان در تعامل محترمانه با افغانستان یاد میکنیم. او همواره با رویکرد تفاهممحور با همسایگان گفتوگو میکرد.» این نخستین باریست که مقام بلندپایه طالبان به صراحت از عملکرد دیپلمات ایرانی تجلیل میکند.
شهید امیرعبداللهیان در دوران تصدی معاونت عربی و آفریقای وزارت خارجه (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵) و سپس به عنوان وزیر خارجه دولت سیزدهم، نقش کلیدی در تقویت محور مقاومت ایفا کرد. او نقش فعالی در هماهنگی روابط ایران با عراق، سوریه، لبنان، یمن و افغانستان داشت. خبرگزاری ایرنا در گزارش ویژهای در سال ۱۴۰۱ از وی به عنوان «معمار دیپلماسی منطقهای نوین» یاد کرده بود.
شرکت سفیر طالبان در این مراسم، در شرایطی انجام شد که همچنان پرونده بهرسمیت شناختن رسمی دولت طالبان در سطح بینالملل باز است و جمهوری اسلامی ایران یکی از معدود کشورهایی است که روابط دیپلماتیک رسمی خود را با کابل حفظ کرده است. به گفته منابع وزارت خارجه، حدود ۱۸ هیئت از کشورهای منطقهای در مراسم حاضر بودند که این میزان مشارکت کمسابقه ارزیابی میشود.
در طول مراسم، پیامهای متعددی از سوی رهبران گروههای مقاومت منطقه همچون سید حسن نصرالله (دبیرکل حزبالله لبنان) و عبدالملک الحوثی (رهبر انصارالله یمن) قرائت شد. این پیامها، نشانگر اهمیت جایگاه شهید امیرعبداللهیان در حوزه دیپلماسی مقاومت است. در پیام حزبالله لبنان آمده بود: «ما او را سفیر مقاومت در میزهای مذاکره میدانستیم.»
از منظر تحلیلگران، حضور رسمی طالبان در چنین مراسمی، به معنای پذیرش نسبی زبان دیپلماسی ایران توسط کابل است. بهویژه آنکه روابط تهران-کابل در ماههای گذشته بهواسطه برخی تنشها از جمله مسئله آب هیرمند دچار فراز و نشیب شده بود. با این حال، دعوت رسمی ایران از سفیر طالبان برای حضور در این مراسم، سیگنال واضحی از ادامه تعاملات است.
رسانههای منطقهای از جمله المیادین و الجزیره، با پوشش این خبر نوشتند که «ایران بهدنبال تقویت نقش خود بهعنوان پل ارتباطی بین جریانهای متفاوت اسلامی در منطقه است.» در تحلیل الجزیره آمده بود: «دعوت از طالبان به مراسم رسمی وزارت خارجه ایران، نشانهای از پذیرش وزن دیپلماتیک این گروه از سوی تهران است.»
در مراسم یادبود، وزیر خارجه عراق، فؤاد حسین، نیز با ارسال پیام تسلیت، از تلاشهای شهید امیرعبداللهیان در مدیریت بحرانهای منطقهای و تلاش برای ثبات در بغداد قدردانی کرد. این پیام نشانگر عمق نفوذ دیپلماسی مقاومت در بازسازی روابط ایران با دولتهای پسااشغال است.
همچنین محمد اسلامی، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در حاشیه این مراسم گفت: «شهید امیرعبداللهیان شخصیتی بود که منافع ملی را در پیوند با مصالح امت اسلامی تعریف میکرد و این نگاه در اغلب سیاستگذاریهای خارجی کشور مشهود بود.»
بنا به گزارش روزنامه ایران، حدود ۷۰ درصد از مقامات حاضر در مراسم، با شهید امیرعبداللهیان سابقه مستقیم همکاری در پروندههای منطقهای داشتند. از جمله میتوان به حضور نمایندگان ویژه ایران در امور عراق، سوریه، لبنان و افغانستان اشاره کرد. این ترکیب نشان از انسجام دیپلماسی منطقهای کشور دارد.
انتهای پیام