به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، همزمان با افزایش تنشهای مرزی میان هند و پاکستان، ترکیه اقدام به ارسال تجهیزات نظامی به پاکستان کرده است. منابع خبری هندی گزارش دادهاند که طی روزهای گذشته، حداقل شش فروند هواپیمای ترابری نظامی C-130 نیروی هوایی ترکیه در پایگاههای نظامی پاکستان فرود آمدهاند. نخستین فروند این هواپیماها روز یکشنبه در فرودگاه کراچی به زمین نشسته است و سایر پروازها نیز در اسلامآباد انجام شدهاند.
تحلیلگران امنیتی این اقدام را در راستای تقویت روابط نظامی آنکارا و اسلامآباد ارزیابی میکنند. ترکیه در سالهای اخیر قراردادهایی در حوزههای دفاعی، از جمله فروش پهپادهای «بایراکتار TB2» به پاکستان منعقد کرده و همکاریهای فنی در حوزه جنگافزارهای دریایی و هوایی را گسترش داده است. بنابر گزارش مؤسسه SIPRI، پاکستان در سال ۲۰۲۳ سومین واردکننده تسلیحات ترکیه در منطقه آسیا بوده است.
تنشهای هند و پاکستان بهویژه پس از درگیریهای اخیر در کشمیر و افزایش نیروهای نظامی هند در ایالت جامو و کشمیر، وارد مرحلهای جدید شده است. دولت هند مدعی است گروههای شبهنظامی وابسته به پاکستان در حمله اخیر به کاروان نظامیان در منطقه «پونچ» دست داشتهاند. در مقابل، اسلامآباد این اتهام را رد کرده و خواهان انجام تحقیقات بیطرفانه شده است.
رسانههای هندی از جمله «Hindustan Times» و «Times of India» ارسال تجهیزات نظامی ترکیه به پاکستان را اقدامی تحریکآمیز دانستهاند. در گزارش روز دوشنبه «ایندیا تودی» آمده است: «ترکیه با افزایش نقش خود در درگیریهای منطقهای، به دنبال تثبیت موقعیت ژئوپلیتیکیاش در آسیای جنوبی است و ارسال تجهیزات به پاکستان در این مقطع زمانی، تلاشی برای بازیگری فعالتر در نظم منطقهای است.»
روابط نظامی ترکیه و پاکستان سابقهای طولانی دارد. دو کشور از اعضای سابق پیمان سنتو بودهاند و در سالهای اخیر قراردادهایی در حوزه ساخت مشترک ناوچههای کلاس «میلگم» و توسعه بالگردهای T129 منعقد کردهاند. حضور کارشناسان نظامی ترکیه در مراکز آموزش نظامی پاکستان، از جمله «آکادمی دفاع ملی پاکستان» در اسلامآباد، نشانه دیگری از سطح بالای این همکاریهاست.
با این حال، حضور همزمان ترکیه در پروژههای توسعهای بندر گوادر و سواحل مکران، نگرانیهایی را در محافل امنیتی ایران و هند برانگیخته است. برخی تحلیلگران، از جمله «راحتا شرما» در گزارش شورای روابط خارجی هند (ORF)، مدعی شدهاند که ترکیه از این طریق بهدنبال تأمین منافع همپیمانان خود از جمله قطر و حتی رژیم صهیونیستی در مجاورت مرزهای ایران و افغانستان است.
از سوی دیگر، سیاست خارجی ترکیه در دولت رجب طیب اردوغان همواره ترکیبی از دیپلماسی تهاجمی و نفوذ منطقهای از طریق قدرت سخت بوده است. حضور نظامی در لیبی، اعزام تجهیزات به جمهوری آذربایجان در جریان جنگ قرهباغ و تأسیس پایگاه نظامی در سومالی، تنها بخشی از الگوی سیاست دفاعی ترکیه در دهه گذشته بهشمار میرود.
در سالهای اخیر، همکاری اقتصادی، فرهنگی و نظامی ترکیه و پاکستان با شتاب بیشتری توسعه یافته است. مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱.۳ میلیارد دلار رسید و انتظار میرود تا سال ۲۰۲۵ به رقم ۵ میلیارد دلار برسد. همچنین پروژه خط لوله گازی مشترک، توسعه مناطق آزاد و همکاری در ساخت تجهیزات سنگین نظامی در دستور کار دو کشور قرار دارد.
در چنین شرایطی، ارسال تجهیزات نظامی ترکیه به پاکستان، ضمن تقویت قدرت دفاعی اسلامآباد، میتواند به شعلهورتر شدن آتش تنشهای مرزی در منطقه کشمیر منجر شود؛ تنشهایی که نهتنها صلح منطقه، بلکه امنیت اقتصادی و انرژی کل جنوب آسیا را تهدید میکند. با توجه به سابقه روابط ترکیه با هر دو کشور هند و پاکستان، این اقدام ممکن است پیامدهای دیپلماتیکی قابل توجهی به دنبال داشته باشد.
انتهای پیام