به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، جنرال یاسین ضیا، از چهره‌های شاخص نظامی و سیاسی مخالف طالبان، در واکنش به مسدود شدن دفاتر حزب اسلامی گلبدین حکمتیار توسط امارت اسلامی، از این رهبر قدیمی اسلام‌گرای افغانستان دعوت کرد تا به صف مخالفان مسلح طالبان بپیوندد. این اظهارات در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشته است.
بر اساس گزارش منابع نزدیک به حزب اسلامی، در هفته گذشته طالبان دفاتر مرکزی این حزب در کابل و چند ولایت دیگر را بدون توضیح رسمی تعطیل کرده‌اند. این اقدام در حالی صورت گرفته که گلبدین حکمتیار پس از بازگشت به کابل در سال ۲۰۱۷، در چارچوب توافق‌نامه صلح با دولت پیشین، فعالیت رسمی سیاسی خود را از سر گرفته بود.
یاسین ضیا در پیامی ویدئویی که در صفحه فیسبوک رسمی‌اش منتشر شده، گفته است: «طالبان نه اهل تعامل‌اند، نه اهل تفاهم و نه اصلاح‌پذیر. آن‌ها قدرت را انحصار کرده و برای حذف دیگران از زور استفاده می‌کنند. اگر حکمتیار واقعاً به دنبال عدالت و آزادی است، اکنون وقتش است که تصمیمی تاریخی بگیرد.»
حکمتیار که رهبر حزب اسلامی افغانستان و از چهره‌های بانفوذ جهادی در دهه ۸۰ میلادی بوده، تاکنون موضع‌گیری صریحی در برابر طالبان نداشته و اغلب در تلاش برای حفظ موقعیت سیاسی خود بوده است. اما اقدام اخیر طالبان در بستن دفاتر حزبش، می‌تواند معادلات سیاسی او را دگرگون کند.
مسدود شدن دفاتر حزب اسلامی از سوی طالبان، تنها محدود به کابل نبوده است. در ولایات ننگرهار، قندهار و بلخ نیز گزارش‌هایی از تعطیلی فعالیت‌های میدانی این حزب منتشر شده است. برخی منابع رسانه‌ای ادعا کرده‌اند که نیروهای استخباراتی امارت اسلامی هشدار شفاهی نیز به برخی از اعضای حزب داده‌اند.
اپوزیسیون ضدطالبان که بیشتر در خارج از کشور مستقر است، تلاش می‌کند چهره‌های سنتی و شناخته‌شده داخلی مانند حکمتیار را به خود جذب کند تا حمایت مردمی بیشتری جلب نماید. جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود و جبهه آزادی افغانستان از جمله گروه‌هایی هستند که بارها خواستار وحدت سیاسی و نظامی اپوزیسیون شده‌اند.
ژنرال ضیا، که پیش از سقوط کابل در سال ۱۴۰۰ به‌عنوان معاون رئیس ستاد ارتش افغانستان فعالیت می‌کرد، از چهره‌های نزدیک به جبهه مقاومت ملی است. او در هفته‌های اخیر چندین پیام انتقادی علیه طالبان منتشر کرده و از مقاومت‌های مسلحانه در پنجشیر، بغلان و تخار حمایت علنی کرده است.
از نظر برخی ناظران، دعوت از حکمتیار برای پیوستن به مبارزه مسلحانه علیه طالبان، بیشتر یک اقدام نمادین و رسانه‌ای است تا یک حرکت عملی. زیرا حکمتیار طی سال‌های اخیر تلاش کرده است خود را از درگیری‌های مسلحانه دور نگه دارد و در چارچوب نظم سیاسی رسمی ایفای نقش کند.
در عین حال، برخی منابع نزدیک به حزب اسلامی اعلام کرده‌اند که حکمتیار از تصمیم طالبان در بستن دفاتر حزب به‌شدت خشمگین است و آن را نشانه‌ای از بی‌احترامی به توافقات گذشته می‌داند. به گفته این منابع، حکمتیار طی دیداری غیررسمی با برخی از اعضای ارشد طالبان اعتراض خود را مطرح کرده است.
در بیانیه‌ای که از سوی دفتر مطبوعاتی حزب اسلامی در کابل منتشر شده، آمده است: «حذف حزب اسلامی از صحنه سیاسی افغانستان، ضربه‌ای به وحدت ملی و ثبات کشور است. ما همچنان خواهان تعامل مسالمت‌آمیز با امارت اسلامی هستیم، اما ادامه این وضعیت، موجب بازنگری در سیاست‌های ما خواهد شد.»
کارشناسان سیاسی معتقدند که طالبان با اتخاذ سیاست‌های انحصارگرایانه در حال حذف تدریجی تمامی رقبای سیاسی خود هستند. این روند از سال ۲۰۲۲ با بازداشت، سرکوب و حذف چهره‌هایی از جبهه اصلاح‌طلب طالبان آغاز شده و اکنون به احزاب سنتی مانند حزب اسلامی نیز رسیده است.
در گزارشی که اخیراً توسط دفتر سیاسی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) منتشر شده، آمده است که فضای سیاسی در افغانستان طی دو سال گذشته به‌شدت محدود شده و آزادی فعالیت احزاب، رسانه‌ها و گروه‌های مدنی به کمترین سطح خود رسیده است. یوناما تأکید کرده که تداوم این روند می‌تواند به بروز تنش‌های داخلی شدید منجر شود.
شمارش آمار مرتبط نشان می‌دهد که تنها در سال ۲۰۲۳، بیش از ۴۰ فعال حزبی و سیاسی از سوی نیروهای طالبان بازداشت یا تحت تعقیب قرار گرفته‌اند. همچنین، بیش از ۱۲ حزب سیاسی با محدودیت فعالیت مواجه شده‌اند. این آمار از سوی سازمان عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر نیز تأیید شده است.
انتهای پیام
