به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، روند احداث دیوار مرزی جمهوری اسلامی ایران با کشور افغانستان در استان خراسان رضوی وارد فاز جدیدی شده است. به گفته سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، تا کنون ۱۰۰ کیلومتر از این دیوار مرزی به صورت کامل اجرا شده و زیرساخت‌های فنی در سایر بخش‌ها در حال تکمیل است. این اقدام بخشی از برنامه جامع تأمین امنیت مرزها و کنترل مبادی ورودی و خروجی کشور محسوب می‌شود.
در بازدید سرلشکر باقری از مرزهای شمال شرق، وی ضمن بررسی میدانی طرح، اظهار داشت: «احداث این دیوار نه تنها نمادی از صیانت از مرزهای ملی است، بلکه گامی موثر در مقابله با تهدیدات ناشی از قاچاق مواد مخدر، سوخت و تردد غیرقانونی اتباع خارجی تلقی می‌شود.» طبق آمار ارائه‌شده از سوی نیروی انتظامی خراسان رضوی، تنها در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۷۰ باند قاچاق انسان در مرزهای این استان شناسایی و منهدم شده‌اند.
مرزهای خراسان رضوی با افغانستان که بیش از ۵۳۰ کیلومتر طول دارد، همواره یکی از پرترددترین و آسیب‌پذیرترین مرزهای ایران بوده است. براساس گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر، بیش از ۴۰ درصد کشفیات مواد مخدر کشور در این منطقه صورت می‌گیرد. دیوارکشی مرزی اقدامی بازدارنده محسوب شده و در کنار آن، تجهیز به سامانه‌های الکترونیکی هوشمند نیز در دستور کار است.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به فناوری‌های مورد استفاده در این طرح گفت: «در احداث این دیوار از سنسورهای لرزه‌نگار، دوربین‌های حرارتی، پهپادهای شناسایی و برج‌های دیده‌بانی مدرن بهره گرفته شده است. همچنین همکاری تنگاتنگی با وزارت دفاع و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء برای تأمین تجهیزات و زیرساخت‌های فنی برقرار است.»
طبق اعلام فرماندهی مرزبانی استان، اجرای دیوارکشی در مناطقی همچون تایباد، تربت‌جام و خواف که کانون‌های اصلی ورود غیرمجاز و قاچاق محسوب می‌شوند، تأثیر بسزایی در کنترل جرایم مرزی داشته است. در منطقه تایباد، که پیش از این روزانه بیش از ۴۰۰ مورد تردد غیرمجاز ثبت می‌شد، این عدد اکنون به کمتر از ۸۰ مورد رسیده است که کاهش بیش از ۸۰ درصدی را نشان می‌دهد.
سردار احمدعلی گودرزی، فرمانده مرزبانی کشور، نیز ضمن اعلام آمادگی کامل نیروهای مرزبانی برای پشتیبانی از این پروژه گفت: «نیروهای ما با استقرار در نقاط کلیدی مرز، در کنار دیوار امنیتی، توانسته‌اند با قاچاقچیان مقابله جدی‌تری داشته باشند. این دیوار نه‌تنها مانع فیزیکی است، بلکه مکمل توان اطلاعاتی و عملیاتی مرزبانی به‌شمار می‌رود.»
از نظر اقتصادی، هزینه‌های قاچاق برای دولت و مردم بسیار بالاست. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، قاچاق سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار به اقتصاد کشور ضربه وارد می‌کند. در این میان، خراسان رضوی یکی از استان‌هایی است که بیشترین بار این هزینه‌ها را متحمل می‌شود. اجرای دیوارکشی، سرمایه‌گذاری برای کاهش این هزینه‌ها محسوب می‌شود.
احداث این دیوار با انتقادهایی نیز مواجه بوده است. برخی کارشناسان حقوق بشری معتقدند که ممکن است اجرای چنین طرح‌هایی با حقوق انسانی مهاجران در تضاد باشد. با این حال، مقامات رسمی ایران اعلام کرده‌اند که گذرگاه‌های رسمی با رعایت کامل اصول انسانی و بین‌المللی فعال خواهند بود و هیچ محدودیتی برای ورود قانونی پناهجویان دارای مدارک معتبر ایجاد نخواهد شد.
در کنار ساخت دیوار، ایجاد پایگاه‌های مرزی، تجهیز نیروی انسانی و توسعه محورهای مواصلاتی مرزی نیز در اولویت قرار دارد. به گفته استاندار خراسان رضوی، در سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت‌های مرزی استان تخصیص یافته است. این اعتبارات با همکاری وزارت کشور، نیروهای مسلح و استانداری تأمین می‌شود.
تحلیلگران امنیتی این اقدام ایران را مشابه اقدامات مرزی دیگر کشورها نظیر ترکیه و هند می‌دانند. ترکیه در مرز با سوریه بیش از ۸۰۰ کیلومتر دیوار حفاظتی ایجاد کرده است. هند نیز در مرز با بنگلادش و پاکستان از دیوارهای امنیتی و سیم‌خاردارهای پیشرفته استفاده می‌کند. ایران با الگوبرداری از این تجربیات، اجرای دقیق‌تر طرح خود را پی‌ریزی کرده است.
انتهای پیام
