به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین ایالات متحده آمریکا در امور صلح افغانستان، در واکنش به تنشهای مرزی اخیر بین طالبان و پاکستان، تأکید کرد که بهترین راهحل برای عبور از بحرانها در روابط دوجانبه، بهرهگیری از ابزار دیپلماسی است. وی افزود: «هیچ راهحلی به جز مذاکره برای رفع اختلافات باقی نمانده و مسیر نظامی تنها تنشها را افزایش خواهد داد.»
در هفتههای گذشته، گذرگاه تورخم شاهد چندین درگیری مسلحانه میان نیروهای طالبان و مرزبانان پاکستانی بود. براساس گزارش منابع محلی، این درگیریها منجر به زخمی شدن شماری از نیروهای طرفین و ایجاد اختلال گسترده در تجارت مرزی شده است. همچنین، مسیر انتقال کالا میان دو کشور در نتیجه این درگیریها برای چند روز مسدود شد.
خلیلزاد با اشاره به تحولات اخیر گفت: «پاکستان و افغانستان باید فوراً گفتوگوهای سطح بالا را آغاز کنند تا توافقی برای استفاده نکردن گروههای افراطی از خاک یکدیگر بهدست آید.» به گفته وی، امنیت منطقهای زمانی ممکن است که کشورها مرزهای خود را از هرگونه تهدید پاک نگه دارند.
درگیریهای مرزی بهویژه در گذرگاههای استراتژیک مانند تورخم و اسپینبولدک، طی سالهای گذشته بارها باعث تنشهای دیپلماتیک و اخلال در روابط تجاری شدهاند. در سال ۲۰۲۳، طبق آمار اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، بیش از ۲ میلیارد دلار مبادله تجاری با پاکستان ثبت شده که انسداد مرزها آسیب زیادی به آن وارد کرده است.
زلمی خلیلزاد همچنین هشدار داد که در صورت تداوم وضعیت فعلی، گروههای تندرو مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) یا داعش میتوانند از فضای تنش بهرهبرداری کرده و امنیت هر دو کشور را تهدید کنند. او خواستار توجه جدی رهبران سیاسی به این خطرات امنیتی شد.
طالبان بارها پاکستان را به حمایت از شورشیان و اخلال در ثبات افغانستان متهم کردهاند، در حالی که اسلامآباد نیز نگرانیهای خود را از افزایش تحرکات TTP در خاک افغانستان ابراز کرده است. به گفته وزیر کشور پاکستان، از سال ۲۰۲۲ تاکنون حملات TTP در مناطق قبیلهای این کشور افزایش یافته است.
خلیلزاد تأکید کرد که اعتمادسازی میان دو کشور نیازمند ابتکارهای مشترک است. وی گفت: «تشکیل کمیتههای مشترک امنیتی، تجاری و فرهنگی میتواند زمینهای برای کاهش سوءتفاهمها و تقویت روابط فراهم آورد.» او خواستار دخالت سازنده سازمان همکاری اسلامی و کشورهای همسایه در این روند شد.
در این میان، نقش جامعه جهانی در تسهیل روند گفتوگوها بسیار حیاتی است. به گفته کارشناسان، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه میتوانند با حمایت مالی و سیاسی، مسیر دیپلماسی را تقویت کرده و به حل چالشهای تاریخی افغانستان و پاکستان کمک کنند.
زلمی خلیلزاد که در مذاکرات صلح دوحه نقش کلیدی ایفا کرده بود، معتقد است تداوم اختلافات بدون راهحلهای ریشهای، تنها به تکرار چرخه خشونت و ناامنی خواهد انجامید. او تأکید کرد که هر دو کشور باید اختلافات را کنار گذاشته و با نگاهی به منافع مردم، مسیر تفاهم را در پیش گیرند.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که وزیر خارجه پاکستان به تازگی سفری به کابل داشته و با مقامات طالبان دیدار کرده است. انتظار میرود این گفتوگوها گامهایی برای کاهش تنشها و بازگشایی مرزهای مسدودشده بردارد. دیپلماسی، همچنان تنها امید برای آیندهای امن در منطقه تلقی میشود.
انتهای پیام