به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، روند بازگشت مهاجران افغان از پاکستان همچنان با شدت ادامه دارد و مقامات طالبان در ولایت ننگرهار از ادامه ساخت‌وساز برای اسکان اضطراری بازگشت‌کنندگان در منطقه مرزی تورخم خبر می‌دهند. بر اساس گزارش اداره مهاجرین ننگرهار، تنها در یک ماه گذشته بیش از ۳۵۰ هزار مهاجر از طریق این گذرگاه وارد افغانستان شده‌اند که ۶۰ درصد آن‌ها زنان و کودکان هستند. این آمار نگرانی‌ها درباره کمبود زیرساخت‌های اسکان موقت را افزایش داده است.
مقامات طالبان در ننگرهار اعلام کرده‌اند که ۱۶ کمپ اسکان موقت با ظرفیت بیش از ۱۵۰ هزار نفر در اطراف تورخم در حال احداث است. به گفته مولوی حبیب‌الله عزیزی، رئیس اداره مهاجرین این ولایت، روزانه بیش از ۸ هزار نفر از طریق تورخم وارد خاک افغانستان می‌شوند و نیاز فوری به سرپناه، غذا، و خدمات بهداشتی دارند. تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده از سوی منابع خارجی نیز حاکی از گسترش چشمگیر ساخت‌وسازها در حاشیه مرز است.
سازمان ملل متحد نیز با ابراز نگرانی از وضعیت انسانی در ننگرهار، خواستار افزایش کمک‌های بین‌المللی به بازگشت‌کنندگان شده است. بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA)، تاکنون تنها ۲۰ درصد از بودجه مورد نیاز برای کمک به مهاجرین تأمین شده و بسیاری از خانواده‌ها بدون دسترسی به آب آشامیدنی، سرپناه مناسب و امکانات پزشکی به سر می‌برند. این نهاد هشدار داده که ادامه این روند ممکن است به بحران انسانی گسترده‌تری منجر شود.
از سوی دیگر، مقامات پاکستانی اعلام کرده‌اند که طرح اخراج مهاجران فاقد مدرک از ۳ نوامبر آغاز شده و تا پایان سال جاری میلادی ادامه خواهد داشت. بر اساس آمار وزارت کشور پاکستان، تاکنون بیش از ۶۰۰ هزار مهاجر افغان از سراسر ایالت‌های این کشور شناسایی و از آن‌ها خواسته شده خاک پاکستان را ترک کنند. این طرح، انتقادهای گسترده‌ای از سوی نهادهای حقوق بشری را به دنبال داشته که آن را نقض حقوق انسانی و فاقد تمهیدات لازم برای بازگشت ایمن خوانده‌اند.
سخنگوی والی ننگرهار در مصاحبه‌ای با رسانه‌های داخلی اعلام کرده که دولت محلی با همکاری نهادهای امدادرسان، توزیع بسته‌های غذایی، ایجاد مراکز بهداشتی موقت و فراهم‌سازی خدمات روان‌شناسی برای کودکان بازگشته را در دستور کار قرار داده است. با این حال، او تأکید کرده که بدون کمک‌های گسترده‌تر بین‌المللی، توان پاسخگویی به حجم عظیم مهاجران بازگشتی وجود ندارد. وی همچنین از دولت‌های همسایه خواست با اتخاذ سیاست‌های انسانی‌تر از بحران‌سازی بیشتر جلوگیری کنند.
در این میان، برخی رسانه‌های داخلی افغانستان گزارش داده‌اند که شرایط در کمپ‌های اسکان اضطراری در تورخم بسیار دشوار است. خبرنگار روزنامه “اطلاعات روز” که به تازگی از منطقه بازدید کرده، می‌نویسد: «کمبود چادر، کمبود آب و نبود سرویس‌های بهداشتی در کمپ‌های تازه‌ساخته‌شده به شدت مردم را آزار می‌دهد. بسیاری از بازگشت‌کنندگان مجبورند شب‌ها را در فضای باز سپری کنند و تنها دارایی‌شان، ساک کوچکی است که با خود از پاکستان آورده‌اند.»
افزایش تعداد بازگشت‌کنندگان همچنین فشار مضاعفی بر منابع آبی و زیرساخت‌های محلی در ننگرهار وارد کرده است. بر اساس آمار منتشر شده از سوی اداره آب ننگرهار، مصرف آب در هفته‌های اخیر به‌طور میانگین ۲۵ درصد افزایش یافته است. هم‌زمان، مدارس محلی نیز تحت فشار قرار گرفته‌اند؛ بسیاری از کودکان بازگشتی نیازمند ثبت‌نام فوری در مدارس هستند اما ظرفیت کافی در دسترس نیست. این موضوع به نگرانی‌ها درباره ترک تحصیل گسترده در میان کودکان بازگشتی دامن زده است.
برخی کارشناسان معتقدند ادامه این روند می‌تواند پیامدهای امنیتی نیز در پی داشته باشد. عبدالقیوم ناصری، کارشناس مسائل امنیتی افغانستان، در گفتگو با خبرگزاری پژواک گفت: «انبوه جمعیت فاقد سرپناه، کار و خدمات اجتماعی در مناطق مرزی، بستر مناسبی برای سوءاستفاده گروه‌های افراطی فراهم می‌کند. اگر به وضعیت مهاجرین در تورخم رسیدگی نشود، ممکن است در آینده شاهد شکل‌گیری بی‌ثباتی در این منطقه باشیم.»
انتهای پیام
