به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، منابع محلی و رسانه‌های منطقه‌ای در بلوچستان پاکستان از تصرف کامل شهرستان سوراب توسط نیروهای ارتش آزادی‌بخش بلوچستان خبر داده‌اند. این عملیات در تاریخ ۹ خرداد ۱۴۰۴ انجام شده و به‌گفته بولان نیوز، دومین مرحله از یک عملیات کلان با عنوان «طوفان سیاه – مرحله دوم» محسوب می‌شود. تنها پنج ماه پیش، همین گروه توانسته بود شهرستان زهری را به‌مدت ۱۰ ساعت به‌طور کامل در کنترل خود بگیرد و نیروهای امنیتی پاکستان را به عقب براند.
ارتش آزادی‌بخش بلوچستان که از سوی دولت پاکستان به‌عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده است که تصرف سوراب صرفاً یک هدف عملیاتی نبوده بلکه بخشی از تمرینات نظامی برای حملات آینده است. در این بیانیه آمده است: «ما نشان دادیم که توان تسلط بر مناطق استراتژیک و اجرای عملیات در قلب بلوچستان را داریم. این تنها آغاز است.» این گروه در سال‌های گذشته به‌ویژه پس از سال ۲۰۱۸، فعالیت‌های مسلحانه خود را تشدید کرده است.
سوراب یکی از شهرستان‌های مرکزی بلوچستان است که موقعیتی استراتژیک در مسیر کویته – کراچی دارد. به‌گزارش روزنامه داون، کنترل این منطقه می‌تواند ارتباط زمینی بین پایتخت ایالت و بنادر جنوبی را با اخلال مواجه کند. در سال ۲۰۱۹ نیز حمله‌ای مشابه در منطقه پنجگور رخ داده بود اما موفقیت‌های اخیر از نظر زمانی و جغرافیایی دارای دامنه گسترده‌تری است. تحلیلگران معتقدند این روند نشان‌دهنده تحول در راهبرد گروه‌های شورشی است.
وزارت کشور پاکستان در بیانیه‌ای اعلام کرد که عملیات پاک‌سازی برای بازپس‌گیری سوراب آغاز شده است. سخنگوی ارتش پاکستان نیز در اظهاراتی به روزنامه نیشن گفت: «این حمله‌ها با هدف ایجاد رعب عمومی انجام می‌شود اما کنترل کامل ارتش در حال بازگشت به منطقه است.» با این‌حال، تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی که خودروهای ارتش را در حال عقب‌نشینی نشان می‌دهد، این ادعاها را زیر سؤال برده است.
الگوی عملیات اخیر شبیه به حملاتی است که طالبان پاکستانی در مناطق قبایلی انجام می‌دادند؛ تصرف کوتاه‌مدت، تخریب زیرساخت‌ها، انتشار تصاویر و عقب‌نشینی تاکتیکی. این روش باعث ایجاد ناتوانی روانی در میان نیروهای دولتی می‌شود. روزنامه اکسپرس تریبیون در تحلیلی نوشته است: «اگر این روند ادامه یابد، نه‌تنها اعتبار ارتش بلکه امنیت بنادر اقتصادی و پروژه‌های مشترک با چین نیز تهدید خواهد شد.»
بر اساس گزارش مؤسسه مطالعات راهبردی پاکستان (ISSI)، از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ بیش از ۳۵۰ حمله توسط گروه‌های مسلح بلوچ در بلوچستان ثبت شده است. تنها در سال ۲۰۲۳، دست‌کم ۷۳ نیروی نظامی پاکستان در حملات این گروه‌ها کشته شدند. به‌گفته مقامات، افزایش استفاده از سلاح‌های نیمه‌سنگین و سلاح‌های ضدزره، حاکی از پشتیبانی خارجی احتمالی از این گروه‌هاست؛ ادعایی که هنوز اثبات نشده است.
شبه‌نظامیان بلوچ در بیانیه‌های خود همواره به استقلال بلوچستان و اخراج «نیروهای اشغالگر» از منطقه تأکید داشته‌اند. آن‌ها پروژه‌های بزرگی چون کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) را نماد سلطه خارجی دانسته و حملات متعددی علیه کاروان‌های چینی انجام داده‌اند. در مارس ۲۰۲۳، در حمله‌ای در گوادر، سه مهندس چینی کشته شدند؛ حمله‌ای که باعث توقف چندماهه پروژه‌های عمرانی شد.
از منظر دیپلماتیک، تداوم ناآرامی‌ها در بلوچستان، روابط پاکستان با چین را با چالش‌هایی مواجه کرده است. پکن بارها از اسلام‌آباد خواسته امنیت پروژه‌های راهبردی را تضمین کند. در نشست مشترک اقتصادی دو کشور در اکتبر ۲۰۲۴، وزیر امور خارجه چین با صراحت هشدار داد که «تأمین امنیت پروژه‌ها پیش‌شرط تداوم سرمایه‌گذاری در پاکستان است.» این هشدارها، دولت پاکستان را زیر فشار بیشتری قرار داده است.
از سوی دیگر، افکار عمومی پاکستان درباره موفقیت ارتش در مهار شورش‌های داخلی دچار تردید شده است. طبق نظرسنجی مؤسسه گالوپ پاکستان در فوریه ۲۰۲۵، تنها ۴۲ درصد مردم به توان ارتش در کنترل بحران‌های داخلی اعتماد دارند، در حالی‌که این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۶۸ درصد بود. کاهش اعتماد عمومی، فضای مساعدی برای گسترش فعالیت شورشیان فراهم کرده است.
انتهای پیام
