به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، مقامات شهرستان کمالشهر در استان البرز به اتباع غیرمجاز افغان که در این شهرستان ساکن هستند، فرصت یک ماههای برای بازگشت به افغانستان دادهاند. این اقدام در راستای تلاشهای دولت ایران برای ساماندهی وضعیت مهاجران و کاهش فشارهای اجتماعی و اقتصادی بر جامعه ایرانی اتخاذ شده است. طبق این تصمیم، تمامی اتباع غیرمجاز افغان در کمالشهر باید ظرف مدت یک ماه از تاریخ اعلامشده به کشور خود بازگردند.
یکی از مقامات مسئول در کرج در اینباره اظهار داشت: «این تصمیم بهمنظور جلوگیری از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از حضور اتباع غیرمجاز در کشور گرفته شده است. هدف ما همواره حفظ امنیت و رفاه عمومی است، بهویژه در شرایط کنونی که کشور با مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیاری روبهرو است.» وی همچنین تأکید کرد که تمامی اقدامات قانونی در این راستا بهطور جدی اجرا خواهد شد.
برخی از مهاجرین افغان مستقر در کرج نسبت به این تصمیم واکنشهای منفی نشان دادهاند. محمد علی، یکی از مهاجران افغان، در اینباره گفت: «ما که سالها در ایران زندگی کردهایم و در اینجا کار کردهایم، حالا چگونه میتوانیم یکباره به افغانستان برگردیم؟ هیچکدام از ما شرایط برگشت به افغانستان را نداریم.» وی افزود: «اگر این تصمیم بهصورت اجباری اجرا شود، ممکن است مشکلات بیشتری برای ما ایجاد کند.»
طبق آمارهای وزارت کشور، در سالهای اخیر تعداد مهاجرین افغان غیرمجاز در ایران بهطور چشمگیری افزایش یافته است. این افزایش، بهویژه در مناطق مرزی و شهرهایی همچون کرج مشهود است. مقامات ایرانی معتقدند که حضور مهاجرین غیرمجاز، علاوه بر ایجاد فشار بر بازار کار، باعث افزایش مشکلات اجتماعی و امنیتی میشود. در این راستا، طرحهای مختلفی برای ساماندهی و اخراج مهاجرین غیرمجاز در دستور کار قرار گرفته است.
از سوی دیگر، سازمانهای حقوق بشری و برخی فعالان مهاجرت نسبت به این تصمیم انتقاد کردهاند. آنان بر این باورند که چنین اقداماتی میتواند موجب نقض حقوق انسانی مهاجران شود و به مشکلات بیشتری برای آنان در کشور مبدأ (افغانستان) منجر گردد. نیکولاس هیرش، یکی از فعالان حقوق بشر، در اینباره گفت: «بازگشت اجباری مهاجران بدون فراهم کردن امکانات مناسب برای آنان، نقض حقوق اساسی است و ممکن است تبعات انسانی و اجتماعی زیادی داشته باشد.»
همچنین، مقامات شهرستان کمالشهر اشاره کردهاند که این فرصت یک ماهه بهمنظور ایجاد فرصت مناسب برای مهاجران افغان جهت برنامهریزی برای بازگشت به کشورشان داده شده است. آنان تأکید کردند که این تصمیم بههیچوجه بهصورت اجباری اجرا نخواهد شد و از اتباع افغان خواسته شده است که در صورت تمایل به بازگشت داوطلبانه، همکاری لازم را با مقامات محلی داشته باشند.
در همین راستا، برخی نهادهای حمایتی در ایران، از جمله کمیته امداد امام خمینی، اعلام کردهاند که آمادگی دارند تا در صورت لزوم به مهاجران افغان که قصد بازگشت به افغانستان را دارند، کمکهای انسانی و مالی ارائه دهند. این نهادها همچنین برنامههایی برای تسهیل بازگشت مهاجران افغان در نظر گرفتهاند تا فرآیند بازگشت آنها با حداقل مشکلات همراه باشد.
آمارهای وزارت کشور ایران نشان میدهند که طی سالهای اخیر، ایران شاهد افزایش شدید مهاجرتهای غیرقانونی از افغانستان بوده است. در سال گذشته، بیش از یک میلیون نفر از اتباع غیرمجاز افغان بهطور داوطلبانه و با همکاری مقامات ایرانی از کشور خارج شدهاند. این آمار نشاندهنده حجم بالای جمعیت افغانها در ایران است که در حال حاضر بسیاری از آنان در وضعیت نامناسب و غیرقانونی زندگی میکنند.
در این میان، دولت ایران برای جلوگیری از مشکلات ناشی از مهاجرت غیرقانونی، به دنبال تقویت همکاریهای دوجانبه با دولت افغانستان است. مقامات ایرانی اعلام کردهاند که طی ماههای آینده، طرحهای جدیدی برای ساماندهی وضعیت مهاجرین افغان در ایران اجرایی خواهد شد.
انتهای پیام