به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، محمد زبیر ودان، سفیر دولت سرپرست طالبان در آنکارا، با نمایندگان دانشجویان افغان از ۱۸ استان ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد. این نشست در محل سفارت افغانستان در آنکارا برگزار شد و هدف آن بررسی وضعیت تحصیلی، اقامتی و فرهنگی دانشجویان افغان مقیم ترکیه بود. دانشجویان حاضر در این نشست، نماینده بیش از ۵۰۰۰ دانشجوی افغان شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی ترکیه بودند.
در ابتدای نشست، ودان با بیان اهمیت حضور جوانان افغان در مجامع علمی خارج از کشور، گفت: «دانشجویان افغان، سفیران فرهنگی کشور هستند که نقش مهمی در معرفی چهره واقعی افغانستان دارند.» وی با اشاره به ظرفیت‌های علمی دانشگاه‌های ترکیه، خواستار تلاش بیشتر دانشجویان برای کسب مهارت‌های تخصصی و بازگشت به افغانستان برای خدمت به کشور شد.
بر اساس آمار رسمی وزارت آموزش عالی ترکیه (YÖK)، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۶۵۰۰ دانشجوی افغان در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در ترکیه ثبت‌نام شده‌اند. اغلب این دانشجویان در شهرهایی چون استانبول، آنکارا، قونیه، آنتالیا و وان مشغول به تحصیل هستند. همچنین، دانشگاه‌های آنکارا، حاجت‌تپه و استانبول بیشترین دانشجوی افغان را جذب کرده‌اند.
نمایندگان دانشجویان در این نشست، مشکلات خود در حوزه اقامت، تمدید اقامت‌نامه، دریافت بورسیه، اخذ خوابگاه و هزینه‌های زندگی را مطرح کردند. به گفته احمد صدیقی، نماینده دانشجویان در شهر قونیه، برخی دانشجویان با دشواری‌های قانونی در زمینه تمدید اقامت‌نامه مواجه هستند که می‌تواند بر وضعیت تحصیلی‌شان تأثیر منفی بگذارد.
سفیر طالبان در پاسخ به این مسائل، اعلام کرد که سفارت در حال رایزنی با وزارت امور خارجه ترکیه برای تسهیل روند اقامت دانشجویان است. وی گفت: «از دولت ترکیه می‌خواهیم دانشجویان افغان را به‌عنوان سرمایه‌های علمی آینده افغانستان ببینند و در روندهای اداری و اقامتی با آنها همکاری بیشتری داشته باشند.»
در بخش دیگری از این نشست، دانشجویان به کمبود حمایت فرهنگی از سوی نهادهای دیپلماتیک افغانستان در ترکیه اشاره کردند. آنان خواستار برگزاری منظم برنامه‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های هنری، محافل علمی و مسابقات فرهنگی شدند. به گفته زهره نوری، دانشجوی دکتری در دانشگاه آنکارا، فعالیت‌های فرهنگی می‌تواند پیوند میان دانشجویان افغان و جامعه ترکیه را تقویت کند.
سفیر ودان با استقبال از این پیشنهادات، وعده داد که سفارت افغانستان در آنکارا تلاش خواهد کرد تا بودجه‌ای برای برگزاری این برنامه‌ها اختصاص دهد. وی افزود: «دیپلماسی فرهنگی می‌تواند نقش مهمی در تقویت روابط مردمی میان دو کشور ایفا کند.» او همچنین از دانشجویان خواست که با تشکیل اتحادیه‌های علمی و فرهنگی، فعالیت‌های خود را منسجم‌تر کنند.
براساس گزارش خبرگزاری آناتولی، دولت ترکیه در سال‌های اخیر به‌طور متوسط سالانه ۱۵۰ بورسیه کامل تحصیلی (Türkiye Bursları) به دانشجویان افغان اعطا کرده است. همچنین، برخی دانشجویان با حمایت مؤسسات خیریه ترکیه‌ای مانند IHH و TIKA، در دانشگاه‌های این کشور تحصیل می‌کنند. اما هنوز درصد زیادی از دانشجویان افغان با هزینه‌های شخصی مشغول تحصیل هستند.
موضوع روان‌سازی خدمات کنسولی و تمدید پاسپورت نیز از دیگر موارد مطرح‌شده در نشست بود. دانشجویان خواستار تسهیل در روند صدور پاسپورت، تصدیق مدارک تحصیلی و ارائه خدمات هویتی در شهرهای بزرگ ترکیه شدند. در حال حاضر، بیشتر خدمات کنسولی تنها در آنکارا ارائه می‌شود که باعث سختی دسترسی برای دانشجویان ساکن استان‌های دیگر شده است.
سفیر ودان وعده داد که در آینده نزدیک نمایندگی‌های سیار برای ارائه خدمات کنسولی در استان‌های پرجمعیت مانند استانبول، بورسا و قونیه فعال خواهد شد. به گفته وی، سفارت تلاش دارد تا با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، ارائه خدمات الکترونیکی مانند تمدید آنلاین پاسپورت را نیز راه‌اندازی کند.
دانشجویان همچنین به چالش‌های روانی و فشارهای ناشی از دوری از خانواده، مشکلات اقامتی و نگرانی از آینده تحصیلی اشاره کردند. در پاسخ به این مسائل، سفارت اعلام کرد که در حال رایزنی با مؤسسات روان‌درمانی و مراکز مشاوره در ترکیه برای ارائه خدمات مشاوره رایگان به دانشجویان افغان است. به گفته ودان، «سلامت روانی دانشجویان نباید مورد غفلت قرار گیرد.»
انتهای پیام
