به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، روزنامه ایندیپندنت در گزارشی تفصیلی از تحول تازه در عرصه سیاست خارجی افغانستان تحت حاکمیت طالبان پرده برداشت و نوشت: «طالبان اکنون در مرکز رقابت دیپلماتیک سه قدرت هستهای منطقه یعنی چین، هند و پاکستان قرار گرفته است.» این روزنامه با اشاره به شتاب گرفتن دیدارهای رسمی و تماسهای دیپلماتیک، بر این نکته تأکید کرد که انزوای طالبان دیگر یک واقعیت کامل نیست، بلکه روندی در حال تغییر است.
نشست سهجانبه اخیر میان طالبان، چین و پاکستان در پکن، یکی از نشانههای روشن این تغییر در تعاملات بینالمللی کابل محسوب میشود. در این نشست که به دعوت وزارت خارجه چین برگزار شد، سرپرست وزارت خارجه طالبان امیرخان متقی و همتایان پاکستانی و چینی وی شرکت داشتند. بر اساس بیانیه رسمی وزارت خارجه چین، این دیدار با هدف «تحکیم همکاریهای سهجانبه برای ثبات منطقه» صورت گرفت.
یکی از نکات مهم این تحولات، پذیرش رسمی سفیران معرفیشده طالبان از سوی برخی قدرتهای مهم منطقهای است. چین، هند و امارات متحده عربی اکنون رسماً نمایندگان طالبان را بهعنوان سفرای افغانستان پذیرفتهاند. این پذیرشها نشاندهنده تمایل این کشورها برای به رسمیت شناختن عملی و نه لزوماً حقوقی دولت طالبان است. بر اساس دادههای وزارت خارجه طالبان، تاکنون ۳۹ سفارت و کنسولگری افغانستان در خارج از کشور به اداره حکومت فعلی واگذار شدهاند.
تحلیلگران بر این باورند که چین بهدلیل اهداف اقتصادی و امنیتی در افغانستان، نسبت به کشورهای دیگر گامهای عملیتری برداشته است. پروژههای بزرگی نظیر ابتکار کمربند و جاده (BRI) و حضور احتمالی در استخراج معادن افغانستان مانند مس عینک و لیتیوم غزنی، انگیزههای اقتصادی چین را تشدید کرده است. روزنامه گلوبال تایمز چاپ پکن نیز در گزارشی نوشت: «ثبات افغانستان برای موفقیت پروژههای منطقهای چین یک ضرورت است.»
در مقابل، هند که در گذشته روابط سردی با طالبان داشته، اکنون در حال بازنگری در موضع خود است. چند روز پیش، تماس تلفنی رسمی میان وزیر خارجه هند، سوبراهمانیام جایشانکار، با امیرخان متقی برقرار شد. به گزارش هند اکسپرس، دولت هند این تماس را «دارای اهمیت راهبردی برای آینده روابط دو کشور» توصیف کرده است. هند در حال حاضر دفتر فنی و بشردوستانه خود را در کابل بازگشایی کرده است.
پاکستان، دیگر کشور ذینفوذ در افغانستان، در تلاش است روابط خود با طالبان را متوازنتر کند. با وجود تنشهای مرزی اخیر، مقامات پاکستانی بارها تأکید کردهاند که «افغانستان باثبات به نفع پاکستان است.» نشستهای منظم در اسلامآباد میان مقامات امنیتی دو کشور و همچنین همکاری در موضوع مبارزه با تروریسم نشان از تداوم همکاریهای تاکتیکی دارد.
در حوزه خلیج فارس نیز امارات متحده عربی از جمله کشورهایی است که روابط خود با طالبان را به سطح بالایی ارتقاء داده است. پذیرش سفیر معرفیشده طالبان در ابوظبی و همچنین تداوم پروازهای اماراتی به فرودگاه کابل، از مصادیق روشن این رویکرد است. امارات همچنین در پروژههای بازسازی و کمکهای انساندوستانه در افغانستان حضوری فعال دارد.
در همین حال، ایران نیز گرچه طالبان را به رسمیت نشناخته، اما با پذیرش هیأتهای رسمی و همکاریهای مرزی، نوعی از تعامل واقعگرایانه را در پیش گرفته است. ملاقاتهای صورتگرفته میان مقامات مرزی و اقتصادی دو طرف، از جمله درباره مدیریت آب هیرمند و تجارت مرزی، بر این واقعگرایی دلالت دارد.
ترکیه نیز به عنوان یک بازیگر مهم ناتو که هنوز سفارت فعال در کابل دارد، به تعامل با طالبان ادامه میدهد. آنکارا با اعزام کمکهای بشردوستانه و پیشنهاد آموزشهای فنی و نظامی به افغانها، سعی دارد نفوذ خود را در افغانستان حفظ کند. به گزارش آناتولی، دولت ترکیه بهدنبال ایفای نقش واسطهگر در مسائل منطقهای افغانستان است.
روسیه نیز که پیشتر میزبان مذاکرات طالبان در مسکو بوده، در حال حفظ روابط کاری با طالبان است. وزارت خارجه روسیه در بیانیهای در اوایل سال ۲۰۲۵ اعلام کرد: «با وجود عدم شناسایی رسمی طالبان، روسیه آماده تعامل در موضوعات امنیتی، ضدتروریسم و مواد مخدر با این گروه است.» طالبان نیز بارها اعلام کردهاند که خواهان روابط «حسن همجواری» با روسیه هستند.
انتهای پیام