به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، خبرها از تمایل برخی شرکت‌های آمریکایی برای ورود به حوزه استخراج منابع معدنی در پاکستان حکایت دارد؛ اما عادل راجا، خبرنگار و تحلیلگر امنیتی پاکستانی، با صراحت اعلام کرده است که تحقق این موضوع بدون چراغ سبز چین ممکن نخواهد بود. وی در گفت‌وگویی با رسانه‌های محلی تاکید کرد: «ورود آمریکا به معادن پاکستان تنها در صورت موافقت پکن انجام‌پذیر است.»
عادل راجا، که پیش‌تر به‌عنوان افسر اطلاعات ارتش پاکستان نیز فعالیت داشته، تصریح کرده است: «پاکستان امروز در حوزه‌های اقتصادی، زیرساختی و دفاعی به‌طور کامل به سرمایه‌گذاری‌های چین وابسته است. بنابراین، ارتش و دولت اسلام‌آباد نمی‌توانند بدون هماهنگی با چین، تصمیمی درباره واگذاری منابع حیاتی مانند معادن اتخاذ کنند.» راجا این سخنان را در واکنش به گزارش‌هایی بیان کرد که از تلاش آمریکا برای ورود به بازار مواد معدنی پاکستان خبر می‌دادند.
بر اساس گزارش «اکسپرس تریبیون» پاکستان، ذخایر معدنی این کشور به‌ویژه در ایالت بلوچستان، شامل مقادیر چشمگیر مس، طلا، زغال‌سنگ و عناصر نادر خاکی است. برآوردهای رسمی نشان می‌دهند که تنها در پروژه معدن «ریکودیک» بیش از ۵.۹ میلیارد تُن ذخایر معدنی وجود دارد. این پروژه که با سرمایه‌گذاری مشترک کانادایی‌ها و پاکستانی‌ها آغاز شده بود، در سال ۲۰۱۹ پس از دخالت چین، وارد فاز جدیدی شد.
در سال‌های اخیر، شرکت‌های چینی نظیر MCC (Metallurgical Corporation of China) و Norinco با همکاری دولت پاکستان، پروژه‌های معدنی گسترده‌ای را در بلوچستان، خیبرپختونخوا و گلگت-بلتستان به دست گرفته‌اند. چین از طریق طرح «کریدور اقتصادی چین-پاکستان» (CPEC) بالغ بر ۶۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های پاکستان انجام داده است. از جمله این سرمایه‌گذاری‌ها، پروژه‌های مرتبط با استخراج معادن، راه‌آهن، نیروگاه‌ها و جاده‌سازی بوده است.
بر پایه اطلاعات منتشر شده توسط «مرکز مطالعات راهبردی اسلام‌آباد»، چین تاکنون در ۹ پروژه معدنی در پاکستان مستقیماً سرمایه‌گذاری کرده و نزدیک به ۱۲ هزار نیروی متخصص چینی در این پروژه‌ها مشغول به کارند. طبق توافق‌نامه‌های امضا شده میان دو کشور، اختیار فنی، فروش و صادرات بخشی از محصولات معدنی نیز به چین واگذار شده است. این موضوع قدرت پکن در تعیین مسیر آینده معادن پاکستان را بیشتر کرده است.
عادل راجا در گفت‌وگوی خود با شبکه بول نیوز تأکید کرده است که چین به‌دلیل سرمایه‌گذاری‌های کلان خود، عملاً بر ساختار سیاسی و نظامی پاکستان تاثیرگذار است. وی گفت: «ارتش پاکستان تا زمانی که منابع مالی و تجهیزات نظامی را از چین دریافت می‌کند، امکان مقابله یا مقاومت در برابر خواست‌های پکن را ندارد. در واقع، تصمیم‌گیر نهایی در مسائل استراتژیک، چین است نه آمریکا.»
از سوی دیگر، مقامات آمریکایی تلاش کرده‌اند در سایه تنش‌های اخیر با چین، به منابع راهبردی در منطقه آسیای جنوبی دست پیدا کنند. هفته گذشته، روزنامه فایننشال تایمز گزارش داد که شرکت آمریکایی Freeport-McMoRan علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های معدنی پاکستان است. این اقدام با هدف تامین عناصر نادر خاکی برای صنعت فناوری آمریکا مطرح شده که به‌شدت به واردات وابسته است.
با وجود این، بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند پاکستان به‌دلیل حضور گسترده چین در پروژه‌های معدنی، اجازه ورود رقیب راهبردی پکن یعنی آمریکا را نخواهد داد. حسن عسکری رضوی، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه پنجاب، در گفت‌وگویی با روزنامه داون اظهار داشت: «ورود آمریکا به معادن پاکستان نه‌تنها چین را نگران خواهد کرد، بلکه ممکن است پیامدهای امنیتی برای خود پاکستان نیز داشته باشد.»
روابط اقتصادی و دفاعی اسلام‌آباد با پکن از دهه ۱۹۶۰ آغاز شده و در دو دهه اخیر به‌طور چشمگیری گسترش یافته است. پاکستان، اصلی‌ترین خریدار تسلیحات چینی در منطقه است و جنگنده‌های JF-17 که ستون فقرات نیروی هوایی این کشور را تشکیل می‌دهند، محصول مشترک چین و پاکستان هستند. همچنین چین اخیراً قرارداد فروش زیردریایی‌های دیزلی به نیروی دریایی پاکستان را نیز امضا کرده است.
انتهای پیام
