به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، روز ۲۲ مارس، روز جهانی آب، با هدف جلب توجه به اهمیت آب به عنوان یک منبع حیاتی برای زندگی بشر در سطح جهانی شناخته می‌شود. در همین روز، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد ۳۳ میلیون نفر در افغانستان از دسترسی به آب آشامیدنی سالم محروم هستند. این بحران آبی تأثیرات گسترده‌ای بر سلامتی عمومی، امنیت غذایی و ثبات اقتصادی افغانستان دارد. در این گزارش به‌طور خاص به مشکلات اساسی در زمینه تأمین آب سالم اشاره شده است.
بر اساس گزارش صلیب سرخ، دسترسی به آب آشامیدنی سالم یکی از حقوق اساسی بشر است، اما در افغانستان این مسأله تبدیل به یک چالش جدی شده است که با مشکلات متعددی از جمله کمبود منابع آبی، نبود زیرساخت‌های مناسب و بحران‌های سیاسی مواجه است. کمبود آب در افغانستان به طور مستقیم بر وضعیت بهداشت، کشاورزی و حتی امنیت اجتماعی تأثیر گذاشته است.
این بحران آب در حالی مطرح است که طالبان بر مشروعیت خود در سطح داخلی و بین‌المللی تمرکز کرده و یکی از اولویت‌های کلیدی آن‌ها در سال‌های اخیر، مدیریت منابع آبی و اجرای پروژه‌های زیرساختی مرتبط با آب بوده است. طالبان تلاش دارد تا با مدیریت منابع آبی به‌ویژه در شمال افغانستان، تصویر مثبتی از خود در میان مردم و کشورهای منطقه بسازد.
یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های آبی که طالبان بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است، پروژه کانال قوش تپه است. این پروژه مناقشه‌برانگیز به‌ویژه برای طالبان اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که آن را نماد امید و تغییر می‌داند. این کانال که طول آن ۱۱۵ مایل است، به گفته طالبان ۲۰ درصد از آب رودخانه آمودریا را به سمت دشت‌های خشک شمال افغانستان هدایت خواهد کرد.
کانال قوش تپه که از رودخانه آمودریا تغذیه می‌کند، به‌عنوان یک پروژه بزرگ زیرساختی با هدف تأمین آب کشاورزی در شمال افغانستان در نظر گرفته شده است. مقامات طالبان می‌گویند که تکمیل این پروژه می‌تواند ۵۵۰,۰۰۰ هکتار از زمین‌های بیابانی را آبیاری کند و زمینه تولید مواد غذایی را در افغانستان بهبود بخشد. این پروژه می‌تواند در صورت موفقیت، زمین‌های قابل کشت افغانستان را یک سوم افزایش دهد.
طالبان بر این باور است که تکمیل کانال قوش تپه می‌تواند افغانستان را برای اولین بار از دهه ۱۹۸۰ در زمینه تولید مواد غذایی خودکفا کند. این کشور که در گذشته به شدت به واردات مواد غذایی وابسته بوده است، با بهره‌برداری از منابع آبی جدید، امیدوار است که به‌طور قابل توجهی در زمینه تولید داخلی مواد غذایی رشد کند.
در عین حال، بسیاری از کارشناسان و محققان افغانستان این پروژه را با دیدگاه‌های متفاوتی می‌بینند. آن‌ها معتقدند که پروژه‌های آبی همچون کانال قوش تپه باید به‌طور دقیق‌تری ارزیابی شوند تا تأثیرات منفی آن بر محیط‌زیست و دیگر منابع آبی کشور روشن شود. برخی از تحلیلگران بر این نکته تأکید دارند که این پروژه می‌تواند تأثیرات زیست‌محیطی ناخوشایندی داشته باشد که برای مردم محلی و اکوسیستم منطقه زیان‌آور باشد.
با وجود این نگرانی‌ها، پروژه کانال قوش تپه برای طالبان به‌عنوان یک ابزار استراتژیک در سیاست‌گذاری داخلی و منطقه‌ای محسوب می‌شود. این پروژه نه تنها می‌تواند به‌عنوان یک طرح زیرساختی در جهت حل بحران‌های آبی افغانستان باشد، بلکه می‌تواند به تقویت وجهه طالبان در سطح منطقه‌ای و حتی بین‌المللی کمک کند.
در واقع، کانال قوش تپه به‌طور غیرمستقیم به یک آزمون برای طالبان تبدیل شده است. طالبان می‌خواهد نشان دهد که می‌تواند در زمینه‌های زیرساختی، به‌ویژه در پروژه‌های آبی، به‌طور مؤثر عمل کند و از توانایی‌های خود در مدیریت منابع بهره‌برداری نماید.
در سطح داخلی، این پروژه می‌تواند به‌عنوان یک نماد امید برای مردم افغانستان به ویژه در مناطق شمالی کشور که با خشکسالی و کمبود آب روبه‌رو هستند، عمل کند. با تکمیل این پروژه، طالبان امیدوار است که حمایت مردمی بیشتری در این مناطق جلب کند و از نظر اقتصادی و اجتماعی وضعیت مردم را بهبود بخشد.
با این حال، بسیاری از کارشناسان تأکید دارند که حل مشکل کمبود آب در افغانستان نیازمند رویکردهای جامع‌تری است که شامل تأسیس سیستم‌های پایدار مدیریت آب، حفظ منابع آبی موجود و مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی باشد. پروژه‌هایی همچون کانال قوش تپه ممکن است به‌طور مقطعی مشکلات آبی را کاهش دهند، اما نمی‌توانند راه‌حلی پایدار برای بحران آب در افغانستان به شمار آیند.
انتهای پیام
