به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، در سالهای اخیر، ایران با بحران کمآبی و کاهش منابع آب زیرزمینی مواجه بوده است. این وضعیت، لزوم یافتن راهکارهای پایدار برای تأمین محصولات کشاورزی را ضروری ساخته است. یکی از پیشنهادات مطرحشده، استفاده از ظرفیت کشت فراسرزمینی در کشورهای همسایه، بهویژه افغانستان، است.
علیرضا خامهزر، رئیس کمیسیون توسعه صادرات و مدیریت واردات اتاق بازرگانی بیرجند، اظهار داشت که خراسانجنوبی به واسطه محصولات استراتژیک کشاورزی و توانمندیهای فنی، ظرفیت بالایی برای همکاری با افغانستان در زمینه کشت فراسرزمینی دارد. وی افزود: «با توجه به ظرفیتهای معدنی و کشاورزی در استان، میتوانیم در زمینه اکتشاف و ارائه خدمات فنی و مهندسی در افغانستان فعالیت کنیم.»
خامهزر همچنین بر اهمیت تسهیل قوانین سازمان حفظ نباتات برای واردات محصولات کشاورزی از افغانستان تأکید کرد و گفت: «این قوانین مانع اصلی واردات از افغانستان است و در حالی که قبلاً شریک اول تجاری افغانستان بودیم، اکنون به جایگاه پنجم نزول کردهایم.»
بر اساس آمارها، حجم تجارت ایران و افغانستان در سال ۲۰۲۴ به ۳ میلیارد و ۱۹۷ میلیون دلار رسید که نسبت به سال قبل ۸۴ درصد افزایش نشان میدهد. با این حال، چالشهایی نظیر تغییرات ناگهانی در قوانین گمرکی و زیرساختهای حملونقل وجود دارد که نیازمند توجه و هماهنگی بیشتر بین دو کشور است.
همچنین، بررسیها نشان میدهد که حدود ۱۷ تا ۲۰ درصد واردات افغانستان از ایران انجام میشود. با توجه به این آمار و پتانسیلهای موجود، توسعه کشت فراسرزمینی میتواند به تأمین نیازهای کشاورزی ایران کمک کند و در عین حال به بهبود روابط تجاری با افغانستان منجر شود.
با توجه به بحران آب در ایران و نیاز به تأمین محصولات کشاورزی، کشت فراسرزمینی در افغانستان میتواند بهعنوان یک راهکار مؤثر مطرح شود. این اقدام نهتنها به کاهش مصرف آب در داخل کشور کمک میکند، بلکه با جلوگیری از خروج ارز و تقویت روابط تجاری با افغانستان، به نفع اقتصاد دو کشور خواهد بود.
خامهزر در این باره افزود: «کشت فراسرزمینی میتواند بهویژه در شرایط بحران آب در ایران، منبعی پایدار برای تأمین مواد غذایی و محصولات کشاورزی موردنیاز کشور باشد.» وی همچنین به اهمیت برنامهریزیهای کلان در زمینه واردات و صادرات محصولات کشاورزی اشاره کرد.
در نهایت، برای بهرهبرداری بهینه از این فرصت، نیاز است که موانع قانونی و اجرایی پیش روی کشت فراسرزمینی برطرف شود و همکاریهای بینبخشی بین نهادهای دولتی و بخش خصوصی تقویت گردد. این اقدامات میتوانند موجب افزایش تولید و تقویت امنیت غذایی در ایران شوند.
از سوی دیگر، آمارهای موجود نشان میدهند که تولیدات کشاورزی افغانستان بهویژه در زمینه غلات، میوهها و سبزیجات به دلیل شرایط آبوهوایی مناسب و زمینهای حاصلخیز، دارای کیفیت و ظرفیت بالایی هستند که میتوانند جایگزین واردات بسیاری از محصولات از کشورهای دیگر شوند.
خامهزر همچنین بر اهمیت ایجاد زیرساختهای مناسب برای فرآوری و بستهبندی محصولات کشاورزی افغانستان تأکید کرد. به گفته وی، این اقدام میتواند به افزایش صادرات و ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی کمک کند.
در شرایطی که واردات محصولات کشاورزی از سایر کشورها به دلیل نوسانات ارزی و تحریمها با مشکلاتی مواجه است، کشت فراسرزمینی میتواند بهعنوان یک راهکار اقتصادی پایدار در راستای کاهش هزینهها و تأمین امنیت غذایی کشور مطرح شود.
همچنین، تسهیل مقررات مربوط به فرآیند واردات محصولات کشاورزی از افغانستان میتواند فرصتهای اقتصادی جدیدی را برای فعالان بخش خصوصی در ایران فراهم کند. این تغییرات میتوانند به افزایش رقابت و کاهش هزینههای تولید کمک کنند.
در حالی که هنوز برخی چالشها در زمینه کشت فراسرزمینی در افغانستان وجود دارد، آمارهای اخیر نشان میدهند که این نوع همکاریها میتوانند بهویژه در شرایط تحریمها و بحران آب، به نفع کشورهایی مانند ایران و افغانستان باشند.
از سوی دیگر، در راستای تقویت این همکاریها، نیاز به حمایتهای دولتی و تأمین زیرساختهای مناسب در افغانستان نیز احساس میشود. این اقدامات میتوانند موجب بهبود شرایط اقتصادی و تجاری دو کشور شده و زمینهساز توسعه پایدار در منطقه شوند.
انتهای پیام