به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، هم‌زمان با شدت گرفتن روند اخراج مهاجران افغان از پاکستان، نخست‌وزیر طالبان در نوزدهمین نشست کابینه دستور تسریع روند توزیع زمین به مهاجران عودت‌کننده را صادر کرد. بر اساس گزارش رسمی رسانه‌های داخلی افغانستان، این تصمیم شامل استان‌هایی می‌شود که از قبل برای احداث شهرک‌های مهاجرین در نظر گرفته شده بودند. به گفته مقام‌های طالبان، هدف اصلی این سیاست، تأمین سرپناه و ایجاد ثبات برای افغان‌های بازگشتی است.
در هفته‌های گذشته، طبق اعلام کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، بیش از ۵۰۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان به کشور بازگشته‌اند. موج بازگشت پس از مهلت دولت پاکستان به مهاجران غیرقانونی آغاز شد. منابع رسمی طالبان اعلام کرده‌اند که روزانه حدود ۱۰ هزار مهاجر از طریق گذرگاه‌های مرزی چون تورخم و اسپین‌بولدک وارد افغانستان می‌شوند. این حجم بالا، دولت طالبان را مجبور به طراحی فوری طرح‌های اسکان کرده است.
وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان طالبان اعلام کرده است که توزیع زمین در استان‌هایی مانند ننگرهار، قندهار، بلخ، لوگر، غزنی، پروان و کابل انجام خواهد گرفت. در هر استان، اراضی مشخصی برای ایجاد شهرک‌های مهاجران تعیین شده است. به‌طور مثال، در استان ننگرهار ۳ هزار جریب زمین جهت احداث ۱۵۰۰ واحد مسکونی تخصیص داده شده است.
طبق اعلام وزارت شهرسازی و مسکن، تاکنون بیش از ۳۰ هزار جریب زمین برای ساخت شهرک‌های مهاجران در ۹ ولایت افغانستان تعیین تکلیف شده است. در برخی از این مناطق، کار زیرساختی مانند تسطیح اراضی، احداث جاده و جانمایی مهندسی آغاز شده است. سخنگوی این وزارت‌خانه گفته است: «ما با سرعت بیشتری تلاش می‌کنیم تا پیش از فرا رسیدن زمستان، خانوارهای بیشتری صاحب سرپناه شوند.»
در کابل نیز منطقه «باریکی» برای احداث بزرگ‌ترین شهرک مهاجرین در نظر گرفته شده است. طبق گفته شهردار کابل، این منطقه ظرفیت اسکان ۱۰ هزار خانوار را دارد. او افزوده که برای ایجاد زیرساخت‌ها با نهادهای بین‌المللی و داخلی از جمله کمیته صلیب سرخ، هماهنگی‌هایی صورت گرفته است.
در ولایت قندهار، معاون والی اعلام کرده است که در حاشیه منطقه شوراندام، ۲ هزار جریب زمین به مهاجرین تازه وارد تخصیص یافته است. به گفته وی، طی هفته گذشته ۱۲۰۰ خانواده در این اراضی ثبت‌نام شده‌اند. این روند با همکاری مستقیم شوراهای محلی و ادارات ثبت اراضی انجام می‌شود تا از واگذاری‌های غیرقانونی جلوگیری شود.
هم‌زمان، وزارت عدلیه طالبان نیز با تدوین «طرزالعمل توزیع زمین به مهاجرین»، چارچوب قانونی این اقدام را منتشر کرده است. این طرزالعمل از سوی رهبر طالبان، هبت‌الله آخندزاده، تأیید و در جریده رسمی به ثبت رسیده است. طبق این دستور، تنها مهاجران عودت‌کننده ثبت‌شده با تأیید کمیسیون‌های محلی، واجد دریافت زمین هستند.
این تصمیم در حالی گرفته می‌شود که بسیاری از مهاجرین افغان که از پاکستان بازمی‌گردند، فاقد سرپناه و منابع مالی هستند. بر اساس گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر، نزدیک به ۷۰ درصد بازگشت‌کنندگان در ماه اول، با بحران جدی در تأمین مسکن، خوراک و مراقبت‌های بهداشتی مواجه‌اند. دولت طالبان تلاش دارد بخشی از این بحران را با اسکان برنامه‌ریزی‌شده کاهش دهد.
تحلیلگران سیاسی معتقدند طالبان با اجرای این طرح نه‌تنها به دنبال حل معضل مهاجرین است، بلکه می‌خواهد در مناطق خاصی نفوذ اجتماعی و کنترل قومی-سیاسی خود را افزایش دهد. شورای مقاومت ملی افغانستان با انتشار بیانیه‌ای مدعی شده طالبان با اسکان مهاجرین پشتون در ولایت‌های شمالی، قصد تغییر بافت جمعیتی این مناطق را دارند.
در همین راستا، ساکنان محلی در برخی ولایت‌ها مانند تخار و فاریاب از واگذاری زمین به مهاجرین خارجی ابراز نگرانی کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند این اقدام بدون مشورت با مردم بومی انجام شده و می‌تواند منجر به تنش‌های اجتماعی شود. سازمان دیدبان حقوق بشر نیز خواستار شفافیت بیشتر در روند توزیع زمین شده است.
با این حال، برخی نهادهای بین‌المللی از اقدام طالبان در ایجاد شهرک‌های مهاجرین حمایت کرده‌اند. دفتر امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) اعلام کرده است که بیش از ۲۵۰۰ چادر امدادی در گذرگاه‌های مرزی توزیع شده و برای ساخت سرپناه‌های اولیه، کمک‌های اضطراری در حال انتقال به ولایت‌های مرزی است.
انتهای پیام
