به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، در واکنش به سفرهای مقامات بین‌المللی به افغانستان و دعوت امیرخان متقی به نشست‌های خارجی، جریان تکفیری حزب‌التحریر با صدور بیانیه‌ای رسمی، مخالفت خود را با تعامل طالبان با جامعه جهانی ابراز کرد. در این بیانیه آمده است که تحرکات اخیر سازمان ملل و نهادهای غربی در افغانستان، تلاش برای ادغام تدریجی طالبان در نظم سکولار جهانی و دور کردن آن از اصول اسلامی است.
در متن بیانیه حزب‌التحریر تأکید شده که دعوت امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، به قطر، سفر معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه به کابل و قندهار، و همچنین تماس‌های دیپلماتیک فشرده اخیر، نشان از آغاز مرحله‌ای جدید در تعامل جامعه جهانی با حکومت سرپرست طالبان دارد. به ادعای این جریان، هدف اصلی این تلاش‌ها تضعیف هویت اسلامی حکومت طالبان از درون است.
حزب‌التحریر یکی از جریان‌های افراطی و تکفیری شناخته‌شده در افغانستان و سایر کشورهای اسلامی است که مخالف هرگونه تعامل با دولت‌های غیراسلامی و نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل است. این جریان پیش از این نیز در سال ۲۰۲۲ طی بیانیه‌ای، طالبان را به «تسلیم به کفار» متهم کرده و مخالفت خود را با گفت‌وگوهای صلح و مذاکرات خارجی ابراز داشته بود.
در واکنش به این بیانیه، برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که نگرانی جریان‌های تکفیری از تعامل طالبان با جامعه جهانی، ریشه در ترس از حاشیه‌نشینی دارد. به گفته عبدالغنی کاکر، تحلیلگر سیاسی افغان، «اگر طالبان بتوانند به توافقاتی در زمینه آموزش دختران، حقوق اقلیت‌ها و اصلاحات ساختاری با نهادهای جهانی برسند، دیگر جایگاهی برای جریان‌های رادیکال در فضای سیاسی افغانستان باقی نخواهد ماند.»
تعاملات اخیر طالبان با جامعه جهانی شتاب گرفته است. بر اساس گزارش دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل (OCHA)، تنها در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۸ هیأت بین‌المللی به کابل سفر کرده‌اند. همچنین، حضور نمایندگان طالبان در نشست دوحه در فروردین‌ماه، نشانه‌ای روشن از تمایل این گروه به مشروعیت‌یابی بین‌المللی تلقی شده است.
با این حال، جریان‌های غربگرای افغانستان نیز نسبت به این تعاملات نگران‌اند. به گفته عبدالله احمدزی، از اعضای سابق شورای عالی مصالحه، اگر طالبان موفق شوند ضمن حفظ ساختار خود با جامعه جهانی به تفاهم برسند، فرصت بازگشت نیروهای غربگرا به قدرت به شدت کاهش می‌یابد. از این رو، جریان‌های غربگرا و تکفیری در یک نقطه مشترک شده‌اند: نگرانی از مشروعیت‌یابی بین‌المللی طالبان.
سازمان ملل بارها اعلام کرده که تعامل با طالبان به معنای به رسمیت شناختن این گروه نیست، بلکه هدف از این تماس‌ها، جلوگیری از بحران انسانی در افغانستان است. اما حزب‌التحریر معتقد است که این نهادها در ظاهر با هدف بشردوستانه وارد افغانستان می‌شوند اما در واقع به دنبال تغییر بنیادین در ساختار حاکمیت اسلامی هستند.
در بیانیه حزب‌التحریر آمده است: «آنان می‌خواهند با گام‌های تدریجی، حکومت اسلامی را به نظم جهانی سکولار درآمیزند. این روند، بزرگ‌ترین تهدید برای موجودیت نظام اسلامی است.» این بیانیه همچنین سازمان ملل و دیگر نهادهای جهانی را متهم به «نفاق» و «فریبکاری سیاسی» کرده است.
از منظر ناظران منطقه‌ای، اگر طالبان بتوانند با حفظ هویت اسلامی خود، به نوعی تعامل هدفمند و منطقی با جامعه جهانی دست یابند، می‌توانند هم مشروعیت داخلی خود را تقویت کنند و هم از فشارهای اقتصادی و انزوای سیاسی بکاهند. در چنین شرایطی، فرصت حضور برای جریان‌هایی چون حزب‌التحریر که از فضای آشوب بهره‌برداری می‌کنند، به شدت محدود خواهد شد.
کارشناسان امنیتی هشدار داده‌اند که تقویت تعاملات خارجی طالبان بدون ایجاد اصلاحات داخلی، ممکن است موجب تقابل شدیدتر با جریان‌های افراطی شود. براساس گزارش سالانه مرکز صلح اسلو، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳۲ مورد حمله تروریستی توسط گروه‌های تکفیری در افغانستان ثبت شده که اغلب آن‌ها علیه نهادهای دولتی و مأموران امنیتی طالبان بوده است. افزایش فشار این جریان‌ها می‌تواند چالش تازه‌ای برای ثبات نسبی در افغانستان ایجاد کند.
انتهای پیام
