به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در حاشیه یک نشست دیپلماتیک در جمع خبرنگاران، مواضع جمهوری اسلامی را درباره دور آینده مذاکرات هسته‌ای تشریح کرد. عراقچی تصریح کرد که ایران هنوز درباره شرکت در دور بعدی مذاکرات تصمیم نهایی نگرفته و این موضوع در حال بررسی است. وی تأکید کرد: «پاسخ درخواست‌های غیرمنطقی را قبلاً داده‌ایم و این صحبت‌های غیرمعمول کمکی به گفتگوها نمی‌کند.»
عراقچی با اشاره به تداوم فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران گفت: «موضع ما کاملاً روشن است؛ غنی‌سازی چه با توافق و چه بی‌توافق ادامه می‌یابد.» این موضع در امتداد سخنان پیشین مقامات هسته‌ای کشور است که همواره بر حقوق قانونی ایران تحت معاهده NPT تأکید داشته‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در گزارش فوریه ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که ایران سطح غنی‌سازی ۶۰ درصدی خود را در مراکز نطنز و فردو حفظ کرده است.
وزیر خارجه ایران افزود: «اگر طرف‌ها مایل باشند نسبت به برنامه صلح‌آمیز ایران شفافیت بیشتری وجود داشته باشد، ما آماده‌ایم همکاری کنیم.» وی تأکید کرد که ایران همیشه با آژانس همکاری فنی داشته و ۲۲ دسترسی پیاپی در سال گذشته برای بازرسان فراهم کرده است. او یادآور شد که ایران در طول مذاکرات وین و دوحه نیز نشان داده که آماده تبادل فنی و حقوقی برای اثبات صلح‌آمیز بودن برنامه خود است.
با این حال، عراقچی هشدار داد: «در مقابل گفتگو درباره رفع تحریم‌ها هم که ظالمانه و به دلیل ادعاها درباره برنامه هسته‌ای ما مطرح شده، ما خواستار برداشته شدن آن‌ها هستیم.» وی با اشاره به اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا از سال ۲۰۱۸ تاکنون گفت: «نمی‌توان همزمان انتظار شفافیت داشت و تحریم‌های فلج‌کننده را حفظ کرد.»
وی افزود: «اگر بیشتر از این تقاضاهایی داشته باشند و بخواهند از مواردی که حق ماست محروم‌مان کنند، جایی برای پذیرش ندارد.» این موضع با بند ۴ معاهده NPT نیز هماهنگ است که بر حق کشورهای عضو برای بهره‌گیری از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای تأکید دارد. ایران بارها اعلام کرده که هیچ انحرافی در برنامه خود نداشته و همه فعالیت‌ها تحت نظارت آژانس انجام شده است.
عراقچی با لحنی جدی گفت: «در حال بررسی هستیم که دور بعدی مذاکرات را شرکت کنیم یا نه.» این سخن در حالی بیان شده که پیش‌تر تاریخ‌هایی برای مذاکرات احتمالی در وین یا بروکسل مطرح شده بود اما به دلیل اختلافات درباره دستور کار، هنوز توافقی حاصل نشده است. برخی منابع اروپایی نیز اذعان کرده‌اند که ایران خواستار چارچوبی شفاف و غیرجانبدارانه برای گفتگوهاست.
وی تصریح کرد: «در مقابل زیاده‌خواهی‌ها در پشت میز مذاکره مقابله می‌کنیم اما هیچ‌گاه هم دیپلماسی را ترک نکرده‌ایم.» این جمله نشان از تعهد مستمر ایران به مسیر گفتگو دارد. از آغاز دولت چهاردهم تاکنون، تیم جدید دیپلماسی به ریاست عراقچی چهار دور رایزنی با کشورهای اروپایی و سه دور تماس با طرف‌های چینی و روسی داشته است.
عراقچی همچنین گفت: «هنوز داریم بررسی می‌کنیم که در آن تاریخ و در آن محل می‌تواند مذاکرات سودمندی شکل بگیرد یا خیر.» این اظهارات در حالی بیان می‌شود که رسانه‌های غربی از احتمال شکست مذاکرات در صورت عدم انعطاف‌پذیری اروپا خبر داده‌اند. بلومبرگ در گزارشی در اردیبهشت ۱۴۰۴ نوشت که اختلاف بر سر بازگشت به برجام و تضمین رفع تحریم‌ها، مذاکرات را در نقطه‌ای حساس قرار داده است.
وزیر خارجه ایران یادآور شد که «ما در موضعی قاطع اما منعطف قرار داریم؛ ایران هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده اما حاضر به پذیرش زیاده‌خواهی و تهدید نیست.» این موضع، مشابه بیانیه فروردین‌ماه شورای عالی امنیت ملی است که در آن آمده بود: «همکاری مشروط با آژانس و گفتگو با طرف‌ها ادامه دارد اما اساس بر اصل احترام متقابل است.»
عراقچی در ادامه افزود: «اگر آن‌ها خواستار راه‌حل هستند باید رویکرد واقع‌بینانه داشته باشند؛ بازگشت تحریم‌ها علیه ایران به هیچ‌وجه مشروعیت ندارد.» این سخنان به تحریم‌های بازگردانده‌شده در چارچوب مکانیزم ماشه پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ اشاره دارد. بر اساس گزارش شورای روابط خارجی آمریکا، تحریم‌های ایران در حوزه انرژی و بانکی از سال ۲۰۱۸ تاکنون حدود ۲۸۰ میلیارد دلار خسارت وارد کرده است.
انتهای پیام
