به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، شاخه خراسان گروه تروریستی داعش (داعش خراسان) در سه ماه گذشته هیچ حملهای در افغانستان را برعهده نگرفته است. این در حالی است که نشریه هفتگی داعش، «النبأ»، در شماره اخیر خود اعلام کرد که طی یک هفته گذشته ۱۸ حمله توسط این گروه انجام شده که ۱۷ مورد آن در آفریقا و تنها یک مورد در سوریه رخ داده است.
تحلیلگران امنیتی معتقدند که این تغییر در الگوی حملات داعش نشاندهنده تمرکز جدید این گروه بر قاره آفریقاست. به گفته ولادیمیر ورونکوف، رئیس دفتر ضدتروریسم سازمان ملل متحد، داعش در حال بازسازی خود در افغانستان و بخشهایی از آفریقاست و این موضوع نگرانیهای امنیتی جدیدی را برای جامعه جهانی ایجاد کرده است.
در افغانستان، توقف بیسابقه حملات داعش خراسان با عملیات موفقیتآمیز شبهنظامیان بلوچ در منطقه مستونگ بلوچستان مرتبط است. در این عملیات، اردوگاه آموزشی داعش که گفته میشود با حمایتهای نهادهای امنیتی پاکستان فعالیت میکرده، منهدم شد. این پایگاه نقش کلیدی در عملیات داعش در خاک افغانستان داشته است.
پس از این عملیات، بهنظر میرسد داعش خراسان اکنون برای بازسازی زیرساختهای عملیاتی خود با چالش جدی مواجه شده و این موضوع زنجیره عملیاتی آنها در افغانستان را قطع کرده است. برخی منابع امنیتی اعلام کردهاند که این گروه در حال حاضر تمرکز خود را بر جذب نیرو و منابع مالی در مناطق دیگر، بهویژه در آفریقا، معطوف کرده است.
در قاره آفریقا، داعش فعالیتهای خود را در کشورهای مختلفی از جمله نیجریه، مالی، سومالی و جمهوری دموکراتیک کنگو افزایش داده است. این گروه با بهرهبرداری از ضعف دولتهای مرکزی و نارضایتیهای محلی، توانسته است پایگاههای جدیدی برای خود ایجاد کند. بر اساس گزارشهای منتشر شده، داعش در این مناطق حملات متعددی را علیه نیروهای دولتی و غیرنظامیان انجام داده است.
در سوریه نیز، اگرچه فعالیتهای داعش کاهش یافته، اما این گروه همچنان در برخی مناطق حضور دارد و بهطور پراکنده حملاتی را انجام میدهد. به گفته کارشناسان، داعش تلاش میکند تا با استفاده از شبکههای مخفی خود، حضور خود را در سوریه حفظ کند و از این کشور بهعنوان پایگاهی برای هماهنگی عملیاتهای خود در مناطق دیگر استفاده کند.
در افغانستان، طالبان بهعنوان حاکم فعلی کشور، تلاشهایی برای مقابله با داعش خراسان انجام داده است. با این حال، برخی گزارشها حاکی از آن است که طالبان در مهار کامل فعالیتهای این گروه موفق نبوده و داعش همچنان تهدیدی جدی برای امنیت افغانستان محسوب میشود.
در سطح بینالمللی، نگرانیها نسبت به گسترش فعالیتهای داعش در آفریقا افزایش یافته است. سازمان ملل متحد و کشورهای غربی هشدار دادهاند که اگر اقدامات مؤثری برای مقابله با این گروه در آفریقا انجام نشود، ممکن است داعش بتواند از این قاره بهعنوان پایگاهی برای حملات تروریستی در سایر مناطق جهان استفاده کند.
در این راستا، همکاریهای منطقهای و بینالمللی برای مقابله با تهدید داعش اهمیت بیشتری یافته است. کشورهای آفریقایی با حمایت سازمانهای بینالمللی و کشورهای غربی، تلاشهایی برای تقویت توان نظامی و اطلاعاتی خود در برابر داعش انجام دادهاند.
با توجه به تغییرات اخیر در الگوی فعالیتهای داعش، تحلیلگران امنیتی توصیه میکنند که کشورهای منطقهای و بینالمللی باید استراتژیهای خود را برای مقابله با این گروه بازنگری کنند. تمرکز بر پیشگیری از جذب نیروهای جدید، قطع منابع مالی و تقویت همکاریهای اطلاعاتی از جمله اقداماتی است که میتواند در این زمینه مؤثر باشد.
در نهایت، افول داعش خراسان در افغانستان و تمرکز جدید این گروه بر آفریقا نشاندهنده انعطافپذیری و تطبیقپذیری این گروه تروریستی است. برای مقابله مؤثر با تهدیدات ناشی از داعش، جامعه جهانی باید با همکاری و هماهنگی بیشتری عمل کند و از تجربیات گذشته برای تدوین استراتژیهای جدید بهرهبرداری کند.
انتهای پیام