به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، اسحق دار، معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان، پس از دیدار با مقامات ارشد دولت سرپرست طالبان در کابل، از توافقی مهم میان دو کشور برای مقابله با تهدیدهای امنیتی مشترک خبر داد. دار تأکید کرد: «ما با طرف افغان توافق کردیم که خاک دو کشور نباید برای اقدامات تروریستی یا مداخله‌گرایانه علیه یکدیگر استفاده شود». این توافق در شرایطی اعلام شده که روابط امنیتی میان اسلام‌آباد و کابل طی ماه‌های گذشته متشنج بوده است.
در نشست خبری مشترک که در ارگ کابل برگزار شد، اسحق دار گفت: «هر دو کشور وظیفه دارند در برابر گروه‌هایی که امنیت منطقه را تهدید می‌کنند، اقدام قاطعانه انجام دهند». وی به‌صراحت به گروه تحریک طالبان پاکستان (TTP) اشاره نکرد، اما رسانه‌های پاکستانی طی ماه‌های گذشته بارها از استقرار اعضای این گروه در خاک افغانستان انتقاد کرده‌اند. به گفته مقامات اطلاعاتی پاکستان، تنها در سال ۲۰۲۳، حدود ۳۵۰ حمله مرزی از سمت افغانستان به خاک پاکستان گزارش شده است.
در مقابل، مقامات دولت سرپرست طالبان همواره تأکید کرده‌اند که خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در واکنش به اظهارات اخیر پاکستان گفت: «امارت اسلامی افغانستان متعهد به حفظ تمامیت ارضی و سیاست عدم مداخله در امور داخلی کشورها است». وی همچنین تأکید کرد که برخی تلاش‌ها برای تخریب روابط میان دو کشور با هدف دامن زدن به تنش‌های منطقه‌ای صورت می‌گیرد.
اسحق دار همچنین در ادامه سفر خود با سرپرست وزارت خارجه افغانستان، امیرخان متقی، دیدار کرد و در این دیدار بر لزوم همکاری اطلاعاتی و امنیتی مشترک تأکید شد. در بیانیه منتشرشده از سوی وزارت خارجه پاکستان آمده است: «گسترش همکاری‌های مرزی، کنترل عبور و مرور، و اشتراک اطلاعات برای مهار تهدیدهای تروریستی، از اهداف اصلی این مذاکرات بوده است». به گفته این بیانیه، پاکستان خواهان اجرای عملی توافق‌نامه‌های امنیتی پیشین میان دو کشور است.
از سوی دیگر، ناظران سیاسی در کابل این توافق را گامی مثبت در راستای کاستن از تنش‌های موجود می‌دانند. دکتر فریدون افشار، تحلیلگر مسائل منطقه‌ای، در گفت‌وگو با افپک عنوان کرد: «توافق امنیتی میان کابل و اسلام‌آباد در صورتی مؤثر خواهد بود که به اقدام عملی منجر شود؛ زیرا صرفاً اعلام موضع، بدون کنترل میدانی، تأثیر پایداری نخواهد داشت». وی افزود که در سال‌های گذشته، چنین توافق‌هایی چند بار اعلام شده، اما در مرحله اجرا ناکام مانده‌اند.
در همین حال، مرکز مطالعات راهبردی اسلام‌آباد در گزارشی که هفته گذشته منتشر کرد، اعلام کرد که بیش از ۷۰ درصد از تهدیدهای تروریستی در مناطق قبیله‌نشین پاکستان، منشأ فرامرزی دارند. بر اساس این گزارش، نهادهای امنیتی پاکستان معتقدند که جلوگیری از فعالیت گروه‌های افراطی در مناطق مرزی به تقویت ثبات داخلی دو کشور کمک خواهد کرد. در همین راستا، پاکستان در سه ماه اخیر بیش از ۲۰۰ پست مرزی جدید در مناطق بلوچستان و وزیرستان ایجاد کرده است.
روابط میان افغانستان و پاکستان در سال‌های اخیر همواره تحت‌تأثیر مسائل امنیتی، مهاجرت، و رقابت‌های منطقه‌ای قرار داشته است. بر اساس آمار رسمی، پاکستان میزبان بیش از ۳.۵ میلیون مهاجر افغان است که بسیاری از آنان پس از روی‌کارآمدن طالبان در سال ۲۰۲۱ به این کشور وارد شده‌اند. در پاییز ۱۴۰۲، دولت پاکستان دستور اخراج بیش از ۱.۷ میلیون مهاجر غیرقانونی افغان را صادر کرد که با واکنش منفی کابل و نهادهای بین‌المللی همراه شد.
در این میان، جامعه جهانی نیز از هرگونه توافقی که منجر به کاهش خشونت و گسترش همکاری میان کشورهای منطقه شود، حمایت می‌کند. هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای، از تلاش‌های دیپلماتیک اخیر کابل و اسلام‌آباد استقبال کرده و تأکید کرده است که ثبات افغانستان در گرو روابط مسالمت‌آمیز با کشورهای همسایه است. این بیانیه به‌ویژه از تعهد به عدم استفاده از خاک علیه دیگر کشورها به عنوان یک اصل اساسی در حقوق بین‌الملل یاد کرده است.
با توجه به وضعیت فعلی امنیتی در مرزهای افغانستان و پاکستان، بسیاری از تحلیلگران امیدوارند که این توافق زمینه‌ساز همکاری‌های گسترده‌تری در زمینه مبارزه با تروریسم، کنترل قاچاق مواد مخدر و مدیریت بهتر مرزها باشد.
انتهای پیام
