به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، در تحولی مهم در روابط دیپلماتیک افغانستان و روسیه، دیوان عالی فدراسیون روسیه تصمیم خود مبنی بر حذف نام گروه طالبان از فهرست گروههای تروریستی این کشور را رسماً اعلام و توسط سفیر روسیه در کابل به حکومت طالبان ابلاغ کرد. این تصمیم که از مدتها پیش مورد گمانهزنی رسانههای منطقهای و بینالمللی قرار داشت، اکنون به واقعیت پیوسته و پیامدهای گستردهای در سطح دیپلماسی منطقهای به همراه خواهد داشت.
دیمیتری ژیرنف، سفیر فدراسیون روسیه در کابل، در دیداری رسمی با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه دولت طالبان، این تصمیم را ابلاغ و تأکید کرد که این اقدام میتواند آغازگر مرحلهای جدید از همکاریهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان دو کشور باشد. ژیرنف گفت: «حذف نام طالبان از فهرست گروههای ممنوعه، یک گام تاریخی و اساسی در راستای عادیسازی و گسترش روابط دوجانبه است.»
امیرخان متقی نیز ضمن استقبال از این اقدام دولت روسیه، اظهار داشت که این تصمیم به عنوان یک تحول مثبت تلقی میشود و میتواند موانع موجود در مسیر تعاملات رسمی میان دو کشور را برطرف نماید. وی گفت: «اکنون که این مانع برداشته شده، زمینه برای توسعه همکاریهای مشترک در حوزههای مختلف فراهم شده است.»
براساس گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، تصمیم دیوان عالی روسیه پس از چندین ماه بررسیهای کارشناسی در نهادهای قضایی و امنیتی این کشور اتخاذ شد. مقامات روس پیش از این نیز در نشستهایی در مسکو با نمایندگان طالبان، بر ضرورت تعامل عملی تأکید کرده بودند، هرچند در آن زمان طالبان همچنان در فهرست گروههای ممنوعه قرار داشتند.
در چند سال گذشته، روسیه یکی از کشورهای فعال در تعامل با طالبان بوده و چندین نشست مهم منطقهای از جمله نشست “فرمت مسکو” را میزبانی کرده است. در این نشستها نمایندگانی از طالبان نیز حضور داشتند و همین مسأله نشان از تغییر رویکرد تدریجی روسیه نسبت به طالبان داشت.
از سوی دیگر، این تصمیم روسیه در شرایطی صورت گرفته که بسیاری از کشورها هنوز موضع محتاطانهتری نسبت به مشروعیت حکومت طالبان اتخاذ کردهاند. حذف نام طالبان از فهرست تروریستی در حالی صورت گرفته که آمریکا و اتحادیه اروپا همچنان طالبان را از منظر حقوق بشر و حقوق زنان تحت فشار قرار دادهاند.
روابط اقتصادی میان روسیه و افغانستان در ماههای اخیر نیز با رشد قابل توجهی همراه بوده است. به گفته مقامات وزارت اقتصاد طالبان، واردات نفت، گاز، گندم و سایر مواد غذایی از روسیه نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش یافته و همکاریهای فنی در حوزه انرژی نیز در حال گسترش است.
سفیر روسیه همچنین از آمادگی مسکو برای سرمایهگذاری در بخش معادن افغانستان خبر داده است. او در دیدار با مقامهای طالبان تأکید کرد که شرکتهای روسی میتوانند در استخراج معادن لیتیوم، آهن و زغالسنگ افغانستان نقش جدی ایفا کنند. این در حالی است که چین نیز در حال مذاکره برای گسترش سرمایهگذاری در بخش معادن این کشور است.
از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند که تصمیم روسیه برای حذف طالبان از فهرست تروریستی، بخشی از راهبرد منطقهای این کشور برای مقابله با نفوذ آمریکا و ناتو در آسیای مرکزی است. به گفته “آندری کوروتچنکو”، کارشناس ارشد مسائل امنیتی روسیه، «تعامل با طالبان، به معنای شناخت واقعیتهای جدید در منطقه است و روسیه نمیتواند چشم خود را بر این واقعیتها ببندد.»
در واکنش به این تصمیم، وزارت خارجه افغانستان اعلام کرد که این اقدام روسیه میتواند به عنوان الگویی برای سایر کشورها نیز مطرح شود و خواستار آن شد که سایر کشورهای منطقه نیز روابط خود را بر مبنای واقعگرایی و منافع مشترک تنظیم کنند. این وزارتخانه در بیانیهای افزود: «حکومت افغانستان آماده است که با همه کشورهای جهان بر مبنای اصول احترام متقابل تعامل کند.»
تحلیلگران بینالمللی با اشاره به این تحول، آن را اقدامی نمادین و در عین حال عملی برای تقویت جایگاه منطقهای طالبان ارزیابی کردهاند. به باور این تحلیلگران، اگرچه هنوز جامعه جهانی در قبال به رسمیت شناختن طالبان دچار تردید است، اما چنین تصمیماتی میتواند تأثیر محسوسی بر سیاستهای آتی کشورها داشته باشد.
انتهای پیام