به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال جاری شاهد غیبت ناشران افغانستانی بود. این در حالی است که در سال‌های گذشته، حضور ناشران از افغانستان در این رویداد فرهنگی، فرصتی برای تبادل فرهنگی و معرفی ادبیات افغانستان به مخاطبان ایرانی فراهم می‌کرد.
رضا عطایی، مسئول سابق غرفه ناشران افغانستان در نمایشگاه کتاب تهران، در یادداشتی در روزنامه شرق به این موضوع پرداخته و نوشته است: «سال گذشته، وقتی مسئولیتِ ‘غرفه ناشران افغانستان’ را در بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران بر عهده داشتم، هر روز شاهد صحنه‌های تکراری اما معناداری بودم. بازدیدکنندگان ایرانی با چهره‌هایی آمیخته از تعجب و کنجکاوی به غرفه نزدیک می‌شدند، کتاب‌ها را ورق می‌زدند و می‌پرسیدند: ‘اینها واقعن در افغانستان چاپ شدن؟’ یا ‘مگه شمام نویسنده دارین؟’ و…»
این اظهارات نشان‌دهنده فقر شناختی جامعه ایرانی نسبت به فرهنگ و ادبیات افغانستان است. غیبت ناشران افغانستانی در نمایشگاه امسال، این فرصت را از بین برده است که مخاطبان ایرانی با آثار ادبی و فرهنگی این کشور آشنا شوند.
دلایل متعددی برای این غیبت مطرح شده است. برخی از ناشران افغانستانی به مشکلات مالی و هزینه‌های بالای شرکت در نمایشگاه اشاره کرده‌اند. عدم حمایت‌های دولتی و نبود تسهیلات برای حضور ناشران خارجی نیز از دیگر عوامل مؤثر در این زمینه بوده است.
همچنین، برخی از کارشناسان فرهنگی معتقدند که عدم وجود سیاست‌های فرهنگی مشترک و همکاری‌های بین‌المللی مؤثر بین ایران و افغانستان، مانعی برای حضور فعال ناشران افغانستانی در نمایشگاه کتاب تهران است.
در سال‌های گذشته، حضور ناشران افغانستانی در نمایشگاه کتاب تهران، با استقبال خوبی از سوی مخاطبان ایرانی مواجه شده بود. این حضور، فرصتی برای معرفی نویسندگان و آثار ادبی افغانستان به جامعه ایرانی فراهم می‌کرد.
غیبت ناشران افغانستانی در نمایشگاه امسال، نگرانی‌هایی را در میان اهالی فرهنگ و ادب برانگیخته است. برخی از نویسندگان و فعالان فرهنگی، این غیبت را نشانه‌ای از کاهش تعاملات فرهنگی بین دو کشور می‌دانند.
در این زمینه، نیاز به برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر و حمایت‌های مؤثرتر از سوی نهادهای فرهنگی ایران و افغانستان احساس می‌شود. ایجاد تسهیلات برای حضور ناشران خارجی، به‌ویژه از کشورهای همسایه، می‌تواند به تقویت روابط فرهنگی و ادبی بین کشورها کمک کند.
همچنین، برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های مشترک بین نویسندگان و ناشران دو کشور، می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر و تبادل تجربیات در حوزه نشر و ادبیات باشد.
در نهایت، غیبت ناشران افغانستانی در نمایشگاه کتاب تهران، زنگ خطری برای کاهش تعاملات فرهنگی بین ایران و افغانستان است. ضروری است که نهادهای فرهنگی دو کشور، با برنامه‌ریزی‌های مشترک، زمینه‌های حضور فعال‌تر ناشران و نویسندگان افغانستانی در رویدادهای فرهنگی ایران را فراهم کنند.
با توجه به اشتراکات فرهنگی و زبانی بین ایران و افغانستان، تقویت روابط فرهنگی بین دو کشور، می‌تواند به تعمیق روابط سیاسی و اقتصادی نیز کمک کند.
در این راستا، ایجاد بسترهای مناسب برای حضور ناشران افغانستانی در نمایشگاه‌های کتاب ایران، می‌تواند گامی مؤثر در جهت تقویت تعاملات فرهنگی بین دو کشور باشد.
همچنین، حمایت از ترجمه و انتشار آثار ادبی افغانستان در ایران، می‌تواند به معرفی بهتر فرهنگ و ادبیات این کشور به جامعه ایرانی کمک کند.
در پایان، امید است که با تلاش‌های مشترک نهادهای فرهنگی ایران و افغانستان، شاهد حضور پررنگ‌تر ناشران و نویسندگان افغانستانی در رویدادهای فرهنگی ایران، به‌ویژه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باشیم.
انتهای پیام
