به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، منابع مطلع در شهر استانبول ترکیه اعلام کرده‌اند که جعفر مهدوی، سیاستمدار شناخته‌شده افغانستان و از چهره‌های نزدیک به حلقه قدرت طالبان، هفته گذشته وارد این شهر شده و مذاکراتی را با رهبران احزاب و جریان‌های سیاسی مخالف طالبان آغاز کرده است. این دیدارها که به صورت غیررسمی و محرمانه انجام گرفته، به گفته منابع آگاه، به نیابت از سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت کشور طالبان، صورت گرفته است.
براساس اطلاعات منتشرشده از سوی پایگاه خبری ایراف، مهدوی در دیدارهای خود با رهبران سیاسی تبعیدی، از جمله نمایندگان حزب وحدت، جبهه مقاومت ملی و چهره‌هایی چون محمد محقق و اعضای شاخه‌های پیشین شورای حراست، بر آمادگی حقانی برای «ایجاد تفاهم داخلی و جذب نیروهای سیاسی» تاکید کرده است. او همچنین مدعی شده که حامل «پیام مهمی» از سوی سراج‌الدین حقانی است که هدف آن ایجاد تغییراتی در ساختار قدرت درون طالبان است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد سراج‌الدین حقانی به دنبال تقویت جایگاه خود در مقابل رهبری فعلی طالبان به‌ویژه ملا هبت‌الله آخوندزاده است. به گفته یکی از منابع مطلع، «حقانی تلاش دارد با بهره‌گیری از مشروعیت و نفوذ برخی از چهره‌های سیاسی در تبعید، خود را به عنوان چهره‌ای میانه‌رو و اهل مذاکره معرفی کند و پایه‌های قدرتش را در مقابل رهبری قندهار مستحکم‌تر سازد.» این تلاش‌ها در ادامه اختلافات درون‌گروهی طالبان، به‌ویژه در حوزه تمرکز قدرت، ارزیابی می‌شود.
در هفته‌های اخیر، گزارش‌هایی از تنش میان حقانی و رهبری قندهار در خصوص نحوه برخورد با گروه‌های اپوزیسیون منتشر شده بود. براساس گزارش بی‌بی‌سی پشتو در اسفند ۱۴۰۳، شماری از مقامات نزدیک به حقانی نسبت به انزوای کابل از روند تصمیم‌گیری انتقاد کرده بودند. این نخستین‌بار نیست که جریان‌های منتسب به شبکه حقانی تلاش دارند با مخالفان طالبان ارتباط بگیرند؛ پیش‌تر نیز دیدارهایی میان اعضای ارشد این شبکه و برخی رهبران اهل تشیع در ایران و پاکستان صورت گرفته بود.
دیدارهای مهدوی با مخالفان طالبان در استانبول، با نظارت نهادهای امنیتی ترکیه انجام شده است. به گفته منابع محلی، محل این دیدارها در یکی از هتل‌های منطقه «بشیکتاش» بوده و شرکت‌کنندگان ملزم به امضای توافقنامه محرمانگی شده‌اند. یکی از شرکت‌کنندگان در این نشست‌ها به شرط فاش‌نشدن نامش گفت: «بحث‌هایی در مورد امکان پیوستن برخی چهره‌های سیاسی به ساختار دولتی طالبان مطرح شده است، اما هنوز هیچ توافقی نهایی نشده.»
از سوی دیگر، برخی فعالان سیاسی افغان مقیم ترکیه نسبت به این مذاکرات ابراز نگرانی کرده‌اند. عبدالطیف پدرام، رئیس کنگره ملی افغانستان، در صفحه فیسبوک خود نوشته است: «طالبان با چهره‌هایی چون جعفر مهدوی به دنبال تجزیه اپوزیسیون و جذب نخبگان هستند. باید مراقب بود که این سناریو به مشروعیت‌بخشی به نظام طالبانی منجر نشود.» این هشدارها در حالی مطرح می‌شود که نارضایتی از عملکرد سیاسی طالبان، به‌ویژه در خارج از کشور، همچنان در حال افزایش است.
از منظر ساختار قدرت، سراج‌الدین حقانی فرمانده پرنفوذ شبکه حقانی، یکی از سه چهره اصلی تصمیم‌گیر در ساختار حکومت طالبان محسوب می‌شود. برخلاف ملا هبت‌الله که در قندهار مستقر است و مواضع سفت‌وسختی در برابر مخالفان دارد، حقانی مواضع منعطف‌تری اتخاذ کرده و به گفته تحلیل‌گران، علاقه‌مند به تعامل با کشورهای منطقه و جذب نخبگان سیاسی است. به همین دلیل، بسیاری از ناظران تحرکات اخیر وی را بخشی از «نقشه جانشینی قدرت» در درون طالبان می‌دانند.
واکنش رهبران مخالف طالبان به این دیدارها تاکنون رسمی نبوده است، اما فضای سردرگمی و تردید در میان اپوزیسیون سیاسی افغانستان نسبت به این پیشنهادات احساس می‌شود. برخی منابع خبری مدعی شده‌اند که نمایندگان احمد مسعود در این دیدارها حضور نداشته‌اند و هنوز تصمیم‌گیری نهایی در قبال این پیام محرمانه صورت نگرفته است. انتظار می‌رود با انتشار جزئیات بیشتر، موضع گروه‌های اپوزیسیون شفاف‌تر شود.
در مجموع، این رویداد نشان می‌دهد که تنش‌های درونی طالبان به سطوح جدیدی رسیده است و جناح‌هایی در درون حکومت در تلاش‌اند تا با بهره‌گیری از نیروهای خارج از قدرت، تعادل سیاسی را به نفع خود تغییر دهند.
انتهای پیام
