به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، اخیراً سندی محرمانه در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی افغانستان منتشر شده است که بر اساس آن، طالبان نسبت به نفوذ سازمان استخبارات پاکستان (ISI) در ادارات دولتی خود ابراز نگرانی کرده‌اند. این سند حاکی از آن است که طالبان به‌دنبال شناسایی و محدود کردن تأثیرگذاری عوامل پاکستانی در ساختارهای حکومتی افغانستان هستند.
این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که مقامات طالبان در اظهار نظرهای مختلف، عوامل ناامنی و تحرکات گروه داعش در افغانستان را به استخبارات پاکستان نسبت داده‌اند. به‌عنوان مثال، محمد یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، در سخنرانی‌ای به مناسبت دومین سالگرد به قدرت رسیدن این گروه، اظهار داشت: «هیچ کشوری نباید بی‌کفایتی و ناکامی خود در تأمین امنیت را به گردن ما بیندازد.»
روابط میان طالبان و پاکستان پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، برخلاف انتظارات اولیه، با تنش‌ها و اختلافات متعددی همراه بوده است. پاکستان که به‌عنوان یکی از حامیان اصلی طالبان در دوره‌های قبلی شناخته می‌شد، انتظار داشت با روی کار آمدن دوباره این گروه، نفوذ بیشتری در افغانستان داشته باشد. با این حال، این انتظارات به‌طور کامل محقق نشده است.
یکی از موارد تنش‌زا بین دو طرف، افزایش حملات گروه «تحریک طالبان پاکستان» (TTP) در خاک پاکستان بوده است. این گروه که روابط تاریخی با طالبان افغانستان دارد، پس از به قدرت رسیدن طالبان در کابل، فعالیت‌های خود را در پاکستان تشدید کرده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۲,۵۰۰ نفر در پاکستان در نتیجه حملات مرتبط با TTP جان باختند که این رقم بالاترین میزان در نه سال اخیر بوده است.
پاکستان بارها طالبان افغانستان را متهم کرده است که به اعضای TTP پناه داده و از اقدام جدی علیه آن‌ها خودداری می‌کند. در پاسخ، طالبان این اتهامات را رد کرده و اعلام کرده‌اند که اسلام‌آباد نباید ناکامی‌های خود در تأمین امنیت را به افغانستان نسبت دهد.
در آوریل ۲۰۲۴، پاکستان حملات هوایی در ولایت پکتیکا در شرق افغانستان انجام داد که به گفته مقامات طالبان، منجر به کشته شدن ۴۶ نفر، عمدتاً زنان و کودکان، شد. این اقدام واکنش شدید طالبان را به‌دنبال داشت و روابط دو کشور را بیش از پیش تیره کرد.
در مقابل، نیروهای افغان نیز در پاسخ به این حملات، مواضعی در خاک پاکستان را هدف قرار دادند. وزارت دفاع افغانستان اعلام کرد که این حملات در واکنش به تجاوزات پاکستان صورت گرفته و تأکید کرد که افغانستان حق دفاع از خود را محفوظ می‌دارد.
علاوه بر مسائل امنیتی، موضوع مهاجران افغان در پاکستان نیز به یکی از چالش‌های روابط دو کشور تبدیل شده است. در دوره سرپرستی انوارالحق کاکر، نخست‌وزیر موقت پاکستان، بیش از نیم میلیون مهاجر افغان از این کشور اخراج شده‌اند. طالبان از دولت جدید پاکستان انتظار دارد که در برخورد با مهاجران افغان، انعطاف بیشتری نشان دهد و از اخراج اجباری آن‌ها خودداری کند.
تحلیل‌گران بر این باورند که پاکستان در محاسبات خود درباره طالبان دچار اشتباه شده است. اسلام‌آباد انتظار داشت که با حمایت از طالبان، حکومتی دوست و همسو در کابل شکل گیرد که منافع پاکستان را تأمین کند. اما طالبان کنونی نشان داده‌اند که در تصمیم‌گیری‌های خود مستقل عمل کرده و حاضر به پذیرش تمام خواسته‌های پاکستان نیستند.
یکی از نمونه‌های این استقلال‌طلبی، تلاش طالبان برای برقراری روابط با هند، رقیب دیرینه پاکستان، بوده است. این اقدام طالبان نشان‌دهنده تمایل آن‌ها به تنوع‌بخشی در روابط خارجی و کاهش وابستگی به پاکستان است.
در مجموع، انتشار سند محرمانه‌ای که نشان‌دهنده نگرانی طالبان از نفوذ استخبارات پاکستان در ادارات دولتی افغانستان است، بازتاب‌دهنده پیچیدگی‌ها و تنش‌های موجود در روابط دو کشور است. به‌نظر می‌رسد که طالبان در تلاش هستند تا با حفظ استقلال خود، روابط متوازنی با همسایگان برقرار کرده و از مداخله خارجی در امور داخلی‌شان جلوگیری کنند.
انتهای پیام
