به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی افپک، سید ایوب حسینی کارشناس حوزه افغانستان طی یادداشتی به تحلیل مسائل مرزی افغانستان و پاکستان پرداخته که به شرح زیر است:
«درگیریهای مرزی میان طالبان و پاکستان در خط دیورند به مسألهای پایدار در روابط دو کشور تبدیل شده است. پاکستان همواره سیاستی دوگانه در قبال افغانستان داشته و در حالی که از یکسو طالبان را در برخی موارد حمایت کرده، از سوی دیگر به نفع غرب و در راستای منافع خود حرکت کرده است.
در این میان، اظهارات اخیر دونالد ترامپ مبنی بر خطرات ناشی از تسلیحات باقیمانده از افغانستان، میتواند زمینهساز سناریوهای جدیدی در منطقه شود.
خط دیورند که در سال ۱۸۹۳ توسط بریتانیا ترسیم شد، یکی از چالشهای همیشگی روابط افغانستان و پاکستان بوده است. این خط که افغانستان هیچگاه آن را به رسمیت نشناخت، در دوران حکومتهای مختلف زمینهساز تنش بوده است. پس از تشکیل پاکستان در سال ۱۹۴۷، اختلافات مرزی میان دو کشور ادامه یافت و دولتهای مختلف پاکستان از آن به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر افغانستان استفاده کردند.
پاکستان در طول تاریخ سیاست متناقضی نسبت به افغانستان اتخاذ کرده است. این کشور در دوران جهاد علیه شوروی از مجاهدین افغان حمایت کرد، اما پس از خروج شوروی و جنگهای داخلی افغانستان، به جای کمک به ثبات کشور، در راستای تأمین منافع خود گام های خصمانه ای برداشت. پس از سقوط دولت طالبان در سال ۲۰۰۱، پاکستان با آمریکا همکاری کرد، اما همزمان پناهگاههایی برای گروههای شبهنظامی در خاک خود فراهم آورد که موجب بیثباتی در افغانستان شد.
در جنگهای میان افغانستان و بریتانیا، استعمار انگلیس از سیاست “تفرقه بینداز و حکومت کن” برای تضعیف حکومتهای افغان استفاده کرد. یکی از نتایج این سیاست، ترسیم خط دیورند و تحمیل آن بر افغانستان بود.
پس از تشکیل پاکستان، دولت افغانستان اولین کشوری بود که در سازمان ملل به عضویت پاکستان رأی مخالف داد، زیرا بیم آن داشت که این کشور سیاستهای توسعهطلبانهای علیه افغانستان در پیش گیرد.
از دهه ۱۹۹۰، پاکستان با حمایت از گروههای مسلح مختلف، تلاش کرد نفوذ خود را در افغانستان حفظ کند. اما همزمان، با آمریکا نیز همکاری داشت و این دوگانگی همواره به ضرر افغانستان تمام شده است.
درگیریهای مرزی اخیر میتواند بار دیگر افغانستان را وارد بحران کند. پاکستان ممکن است به بهانههای امنیتی، فشارهای بیشتری بر افغانستان وارد کند و از اختلافات مرزی برای مقاصد سیاسی خود بهره ببرد. طالبان باید با هوشیاری عمل کرده و در دام سیاستهای مداخلهجویانه پاکستان نیفتد. حفظ استقلال و تمامیت ارضی افغانستان نیازمند برنامهریزی دقیق و پیشبینی چالشهای آینده است.
افغانستان در طول تاریخ همواره قربانی دخالتهای خارجی و بازیهای سیاسی قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای بوده است. در شرایط کنونی، طالبان و چهرههای سیاسی افغانستان باید با درایت عمل کرده و از تکرار جنگ و ویرانی جلوگیری کنند. تاریخ نشان داده که غفلت در برابر سیاستهای مداخلهجویانه، بهای سنگینی برای مردم افغانستان به همراه دارد.»
انتهای پیام